Στο Ικόνιο νιώθεις το πνεύμα της Ανατολής.
Είμαι τυχερός που τούτες τις μέρες οργανώνεται στην πόλη το ετήσιο φεστιβάλ των Ασίκηδων.
Οι Ασίκηδες διατηρούν την πανάρχαιη παράδοση των πλανόδιων ραψωδών. Κάπως έτσι φαντάζομαι και τον Όμηρο.
Είναι παραμυθάδες που αυτοσχεδιάζουν τα λόγια και τα τραγούδια τους, αναπλάθοντας σε απίθανες παραλλαγές τα μεγάλα δημώδη έπη της Ανατολής.
Οι Ασίκηδες σχετίζονται με το τάγμα των περιστρεφόμενων δερβίσηδων, που ’χαν πνευματικό τους ηγέτη τον μεγαλύτερο μύστη της Ανατολής, τον περίφημο ποιητή Μεβλανά, που έζησε τα περισσότερα χρόνια της ζωής του στο Ικόνιο.
Ο Μεβλανά γεννήθηκε στο σημερινό Ιράν τον 14ο αιώνα, ανακάλυψε τη θρησκευτική έκσταση και την περιέγραψε με ποιήματα ερωτικά ... "Έφτασε η άνοιξη των ερωτευμένων, το σώμα ολάκερο γίνεται ψυχή"!
Ο Μεβλανά ήταν Σούφι, δηλαδή μουσουλμάνος ασκητής. Για έναν Σούφι το μόνο που μετράει είναι η ανιδιοτελής αγάπη του ανθρώπου για το Θεό και το συνάνθρωπο. Δύσκολα τους διακρίνεις απ’ τους χριστιανούς ασκητές. Αλλά για τους Σούφι θα μιλήσουμε άλλη φορά...
Επί Οθωμανών υπήρχαν πολλά σουφίτικα τάγματα. Μερικά είχαν μπλεχτεί στα παιχνίδια της πολιτικής εξουσίας κι είχαν διαφθαρεί.
Το τάγμα του Μεβλανά ("Μεβλεβήδες") θεωρούνταν πιο εκλεπτυσμένο και αστικό, συγκριτικά με το ισχυρότερο του Χατζή-Μπεκτάς ("Μπεκτασήδες").
Όλ’ αυτά τα τάγματα ενσωμάτωσαν τον ισλαμικό μυστικισμό στην μακραίωνη παράδοση της Ανατολής και λειτουργούσαν σαν παράλληλες και αυτόνομες κοινωνίες στα πλαίσια της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Είχαν τα δικά τους σχολεία και δικαστήρια, επέτρεπαν το ποτό, τη μουσική, το χορό και, φυσικά, έκαναν συστηματική χρήση ναρκωτικών ουσιών...
Ο Κεμάλ το 1923 αποκήρυξε τους μύστες δερβίσηδες, απαγόρευσε τα τάγματά τους και τα έθεσε εκτός νόμου.
Όμως, έστω και στο κοινωνικό περιθώριο, οι δερβίσηδες κι οι σούφι εξακολουθούν να υπάρχουν στην Τουρκία, ακολουθώντας το δικό τους ιδιαίτερο δρόμο προς τον Αλλάχ.
Έχω την τύχη να γνωρίσω ένα δερβίση-θεραπευτή.
"Είμαι φυλακισμένος στους τέσσερις τοίχους του σώματός μου", μου λέει. Κοίτα, Χασάν, έχω φάει τον Πλάτωνα και τον Πλωτίνο με το κουταλάκι, δεν μου λες και τίποτα καινούργιο φιλαράκο...
Αμέσως όμως με εντυπωσιάζει: "Είμαι μεγαλύτερος απ’ τον πατέρα μου και μικρότερος απ’ το γιο μου". Και βάζει μια καρφίτσα όρθια ανάμεσα στα χείλη του, έτσι ώστε μιλώντας να μην μπορεί να προφέρει τα σύμφωνα.
Κι αρχίζει ένα μακρόσυρτο θρησκευτικό τραγούδι χρησιμοποιώντας μόνο φωνήεντα. Σίγουρα απαιτεί μεγάλη σωματική και διανοητική πειθαρχία.
"Είναι άγιος", πετάγεται ένας απ’ την παρέα.
"Οι άγιοι δεν κάνουν φακίρικα για να εντυπωσιάσουν", διαφωνεί ένας άλλος...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου