"Ημερολόγιο λιποταξίας" (89) - Βλέπω καλά; Μετακόμισε η Σαλονίκη στη Σαμψούντα;

Τη Σαμψούντα, αρχαία Αμισό, δεν μπορείς να την πεις γοητευτική πόλη.

Οι ένδοξες μέρες του 19ου αιώνα, με τον πλούτο της καπνοκαλλιέργειας, άφησαν μεν κάποια ίχνη αλλά ελάχιστα...

Τις τελευταίες δεκαετίες έχουν έρθει χιλιάδες εσωτερικοί μετανάστες από φτωχές αγροτικές περιοχές του Πόντου, κι αυτό, όσο να ’ναι, υποβάθμισε το άλλοτε μεγάλο λιμάνι.

Για ν’ ανέβεις στο λόφο της Αμισού πρέπει να πάρεις το τελεφερίκ που ξεκινάει απ’ το λιμάνι, δίπλα στο πάρκο Μπατί. 

Κάθομαι στο υπέροχο αναψυκτήριο του δήμου και ρεμβάζω. Πιο κει δεσπόζει ένα καλαίσθητο άγαλμα αμαζόνας. Σύμφωνα με το μύθο εδώ ήταν ο τόπος των Αμαζόνων.

Χαμογελάω πονηρά. Σκέφτομαι πως ο δικός μου αγαπημένος λόφος, του Φιλοπάππου στην Αθήνα, ήταν ο τόπος που ο Θησέας νίκησε τις Αμαζόνες...

Όταν ανεβήκαμε στο λόφο, πάω κατευθείαν στους δυο ασύλητους τάφους που χρονολογούνται στην εποχή που η Αμισός ανήκε στο Βασίλειο του Πόντου, δηλαδή των Μιθριδατών. 

Η οικογένεια αυτή ήταν περσικής καταγωγής αλλά διέθεταν ελληνική παιδεία και είχαν ως επίσημη γλώσσα τους την κοινή ελληνιστική.

Το βασίλειο καταλύθηκε απ’ τους Ρωμαίους το 67 π.Χ.

Η Οθωμανική περίοδος, που σημάδεψε την ιστορία της πόλης, δεν ήταν μια ομοιόμορφη κατάσταση. 

Τους 17ο και 18ο αιώνες η Σαμψούντα ήταν ένα ασήμαντο ψαροχώρι. 

Το 1774 ήταν έτος-ορόσημο για όλους τους χριστιανούς υπηκόους του Σουλτάνου. Υπογράφεται η συνθήκη του Κιουτσούκ Καϊναρτζή όπου τίθενται υπό την επίσημη προστασία της Ρωσίας και τους επιτρέπεται η άσκηση εμπορικής δραστηριότητας και μετανάστευσης.

Ακολουθούν δυο ακόμα πολύ σημαντικές μεταρρυθμίσεις, με τα διατάγματα του Χάτι Σερίφ (1832) και Χάτι Χουμαγιούν (1856).

Απ’ τις αρχές του 19ου αιώνα μεταφέρονται σταδιακά στην πόλη, αλλά και σ’ ολόκληρο τον Πόντο, χιλιάδες Αρμένιοι. 

Η οικονομική της ανάπτυξη προσελκύει και πολλούς Ρωμιούς, με αποτέλεσμα η πόλη ουσιαστικά να εμφανίζεται τριχοτομημένη, αν λάβουμε υπόψιν μας και την ισχυρή παρουσία μουσουλμανικού πληθυσμού.

Όμως η Σαμψούντα είναι πάνω απ’ όλα η "πόλη του Κεμάλ". Σ’ αυτό αναφερθήκαμε λεπτομερέστερα σε προηγούμενη ανάρτηση.

Εδώ περιοριζόμαστε ν’ αναφέρουμε πως λίγο έξω απ’ τη Σαμψούντα, στο δρόμο για Τσαρσαμπά και Τραπεζούντα, υπάρχει ένα πολύ αξιοπερίεργο έκθεμα.

Οι τουρκικές αρχές έχουν φτιάξει, ανάμεσα σε μάντρες και συνεργεία αυτοκινήτων, ένα πιστό αντίγραφο του διωρόφου σπιτιού που γεννήθηκε και μεγάλωσε ο Κεμάλ, στην οδό Αποστόλου Παύλου της Θεσσαλονίκης!