"Ημερολόγιο λιποταξίας" (107) - Ο λόρδος Βύρωνας όπως τον είδαν οι Αρμένιοι!

Αυτό κι αν είναι έκπληξη!

Στην Πινακοθήκη του Ερεβάν υπάρχει ένας πίνακας-χρυσάφι του Αρμένιου Αϊβαζόφσκι.

Έχει θέμα την επίσκεψη του Μπάιρον στο νησάκι του Αγίου Λαζάρου στην Βενετία και την υποδοχή του απ’ την εκεί αρμένικη κοινότητα.

Το γεγονός της επίσκεψης είναι ιστορικό και έλαβε χώρα κατά την περίοδο που ο Βύρωνας έμεινε στην Ιταλία πριν έλθει για τελευταία φορά στην Ελλάδα, δηλαδή από το 1816 ως το 1823.

Ο πίνακας χωρίζεται σε δυο μέρη: 

Το ένα είναι γεμάτο απ’ τους Αρμένιους που βγήκαν να υποδεχθούν το λόρδο σα να πηγαίνουν σε λιτανεία. Φορούν όλοι τα καλά τους, προπορεύονται οι γέροντες κι οι ιερείς, όλοι σοβαροί, ωραίοι, εύρωστοι.

Το άλλο μέρος του πίνακα είναι σχεδόν άδειο. Η θάλασσα, στο βάθος η Βενετία, ένα μικρό σκαφάκι που μόλις έπιασε λιμάνι και, εδώ είναι η έκπληξη, μια λιγνή φιγούρα, ο Μπάιρον, να κατεβαίνει.

Η έκπληξη είναι πως η μορφή του Βύρωνα δεν έχει κανένα απ’ τα στοιχεία εκείνα που μας ταΐζει η δική μας ψευτο-ιστορία. Δεν διακρίνεις τίποτα το ωραίο, το ηρωικό, το παλικαρίσιο. Καμία σχέση με τη μορφή του "λεβεντο-σουλιώτη" με τις σπάθες και τα μαχαίρα στο ζωνάρι.

Εδώ ο Βύρωνας εικονίζεται όπως ακριβώς ήταν: λειψός, ζαβός, χλομός σαν χτικιάρης, τα μαλλιά του σχεδόν ασπρισμένα, πρόσωπο πρόωρα γερασμένο, σχεδόν έκφυλο!

Διακρίνεις μια γερασμένη-αρρωστημένη θηλυπρέπεια, κάτι πολύ απωθητικό, ανισόρροπο, υστερικό.

Ο Βύρωνας ήταν ένας κορεσμένος αριστοκράτης που έψαχνε να δώσει κάποιο νόημα στη ζωή του.

Πριν έρθει στην Ελλάδα σχεδίαζε να ταξιδέψει στην Ισπανία. Λίγο πριν την αναχώρησή του πληροφορήθηκε πως οι Ισπανοί Φιλελεύθεροι ανατράπηκαν. Ήταν πλέον αργά να πάει εκεί. Τότε, μέσα στο αχαλίνωτο ντελίριο του στρατιωτικού του πυρετού έστριψε το τιμόνι προς Ελλάδα.

Φαίνεται πως είχε στο νου του αλλόκοτα πράγματα. Εκτός απ’ το να δοκιμάσει τις αρβανίτικες καραπουτσακλάρες. 

Γι’ αυτό μέσα στις αποσκευές του συμπεριέλαβε δέκα στρατιωτικές στολές διαφόρων χρωμάτων, σιρίτια, ζώνες ανώτατων αξιωματικών, πλούσιες επωμίδες, στρατιωτικές χλαμύδες και επιβλητικά πολεμικά καπέλα όλο φτερά και πούπουλα!

Το αγγλικό "Φιλελληνικό Κομιτάτο" επέλεξε αυτόν τον ηλίθιο για να παίξει έναν πολύ βρόμικο ρόλο στην εθνική μας ιστορία. Τον χρησιμοποίησε για να καλλιεργήσει στα μυαλά των Αρβανιτό-βλαχων επαναστατών την ιδέα ενός αγγλικού δανείου.

Η φήμη και μόνο του δανείου αλλά και των θησαυρών που δήθεν έφερνε μαζί του ο Άγγλος λόρδος ήταν αρκετά να προκαλέσουν παροξυσμό στους παραδόπιστους γκιουλέκες!

Οι ηγέτες του "Αγώνα" συνειδητοποίησαν αμέσως πως το δάνειο θα το εισπράξει και θα το ξεκοκαλίσει αυτός που την κρίσιμη στιγμή θα κατέχει την εξουσία. Και δάνειο σήμαινε δύναμη, μεγάλο μισθοφορικό ασκέρι, εξουδετέρωση των αντιπάλων.

Έτσι οι Εγγλέζοι σπύρανε το διχασμό, προκάλεσαν τους εμφύλιους πολέμους κι άνοιξε ο δρόμος για την απόβαση του Ιμπραήμ, την επέμβαση των Ξένων Δυνάμεων και τη δημιουργία του προτεκτοράτου που ονομάστηκε "Γραικία"...