Ένας μοναχικός λύκος στους Ολυμπιακούς του Τόκιο (Ι' - Βαρέθηκα τις μάσκες!)

 

Νομίζω πως έκλεισε κι αυτός ο μικρός κύκλος της ζωής μου. Υποτίθεται πως ήρθα για τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Αλλά μόνο αγώνες δεν είδα. Ήρθε όμως η ώρα της επιστροφής και του απολογισμού. Τι αποκόμησα άραγε από τούτη δω τη χώρα με τα περίπου 3.800 νησιά της;

Μου έρχεται στο μυαλό μια φράση που διάβασα κάποτε: "Αν νομίσεις πως βρήκες τη λύτρωση, τη βρήκες! Αν νομίσεις πως δεν την βρήκες, δεν τη βρήκες!". Όλα είναι παιχνίδια του μυαλού. Και το αυτοπαραμύθιασμα πολλές φορές ελκυστικό. 

Η πίστη είναι γόνιμη και μπορεί να δημιουργήσει μεγάλα έργα. Αλλά μόλις γεννηθεί ο πρώτος δισταγμός κι η πρώτη κριτική, όλα γκρεμίζονται σαν χάρτινος πύργος...

Τι θα θυμάμαι απ’ τους ανθρώπους που γνώρισα; Έχουν έναν έμφυτο αέρα ξεγνοιασιάς και ευθυμίας. Οι Γιαπωνέζοι δεν πέρασαν απ’ το χριστιανικό ανάθεμα της σάρκας. Δεν τη δαιμονοποίησαν. Κι αυτό βγαίνει στη συμπεριφορά και στον τρόπο τους.

Βέβαια, δεν μου άρεσε που όλοι, άντρες και γυναίκες, σου χαμογελούν σαν να φοράνε μάσκα. Και δεν είσαι σίγουρος τι κρύβεται πίσω από τη μάσκα. Αλλά εγώ λαχτάρησα τα αληθινά πρόσωπα. Με ζεστή σάρκα. Που γελάνε, θυμώνουν και βρίζουν. 

Οι Ιάπωνες, αν καταφέρεις να σου ανοιχτούν, θα διαπιστώσεις πως περιστρέφονται γύρω από δυο άξονες. Αφενός, νιώθουν κίνδυνο. Πως είναι κυκλωμένοι από φοβερούς εχθρούς. Παλιότερα τους Αμερικάνους, μετά τους Ρώσους και τώρα τον φοβερότερο απ’ όλους, τους Κινέζους. 

Απ’ την άλλη, ενδόμυχα δεν έπαψαν να πιστεύουν πως έχουν μια υψηλή αποστολή. Να ξυπνήσουν, να ηγηθούν και ν’ απελευθερώσουν την Ασία απ’ τη Δύση. Η νοοτροπία αυτή τους οδήγησε στην καταστροφή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. 

Αλλά δε νομίζω πως ξεριζώθηκε οριστικά. Όπως δεν ξεριζώθηκαν και όλων των λογιών οι μεγαλοϊδεατισμοί. Ο πανσλαβισμός, ο οθωμανισμός, η γερμανική νέα τάξη πραγμάτων κ.λπ.

Αντικρίζω για τελευταία φορά το Φούτζι. Το ιερό βουνό των Γιαπωνέζων. Πανύψηλο, συνεφιασμένο, ανάερο, γαλήνιο και σιωπηρό. 

Στέκομαι για μια στιγμή ακίνητος. Βγάζω απ’ το σακίδιο το τετραδιάκι με τις σημειώσεις μου. Στο εξώφυλλο έχω ένα ρητό του Καζαντζάκη: "Δεν ξέρω ποια είναι η μεγαλύτερη ευδαιμονία. Να στέκεσαι στο κατώφλι της χαράς και να λες: αν θέλω μπαίνω, αν θέλω δεν μπαίνω, είμαι λεύτερος. Ή, χωρίς να χάσεις στιγμή, να δρασκελίζεις το κατώφλι και να μπαίνεις;".