Παρασκευή 13 Ιουνίου 2014

Ο Σαίξπηρ έβριζε κι ο Ρίτσος εξυμνούσε τους ποδοσφαιριστές!

Γράψαμε στην προηγούμενη ανάρτηση για το λιμοκοντόρο τον Σαίξπηρ που απ' το 1600 έβριζε το ποδόσφαιρο και τους ποδοσφαιριστές.
Ο Ρίτσος, όμως, στο αριστούργημά του "Οι γειτονιές του κόσμου", επιστρατεύει την ευγενέστερη μορφή του ποδοσφαίρου, αυτή που εμείς ζήσαμε και γνωρίσαμε στις αλάνες τις επαρχίας.
Γιατί, τι πιο αθώο κι ευγενικό από ένα παιδί που παίζει μπάλα?
Αυτή την εικόνα δανείστηκε ο μεγάλος ποιητής μας για να περιγράψει την τραγωδία και το μεγαλείο του λαού μας ενάντια στην ιμπεριαλιστική εισβολή των Άγγλων στην Αθήνα, το Δεκέμβρη του 1944.
Εμείς, λοιπόν, με ποιον είμαστε? Με τον άμπαλο Σαίξπηρ ή με τον Ρίτσο?

«Τον είδες, Τζον, τον Παυλή; Δεν μπορεί θα τον είδες.
Μα κι αν δεν άκουσες κείνο το "ζήτω"
κι αν δεν πρόσεξες τη φλόγα των ματιών του,
θα το 'νιωσες, δεν μπορεί να μην το 'νιωσες
-καθώς περνούσαν οι ερπύστριες απάνω απ' τον Παυλή-
θα το 'νιωσες.
Κι έτσι σα να 'δα που αναπήδησε το τανκ σου Τζον.
Ξέρεις για ποιον Παυλή σου λέω,
για κείνο το παιδί - θυμάσαι?
Για τον Παυλή σου λέω -Τι θόρυβος-
για κείνο το παιδί που πούλησε τα παπούτσια του
όταν οι Γερμανοί σκότωσαν τον Γιωργάκη.
Για κείνο το παιδί σου λέω που αγόρασε τη μπάλα,
τι θόρυβο που κάνουν Τζο τα κανόνια σας - πού να τ' ακούσεις!
Για κείνο το παιδί
που ανήκε στην  ποδοσφαιρική ομάδα του Γιωργάκη.
Κι εσείς, Τζον, δεν αγαπάτε το φουτ μπώλ?
Όμορφα παίζετε - το 'δαμε κάποιο βράδυ στον κινηματόγραφο
μασουλώντας στραγάλια και πασατέμπο
και φωνάζοντας "ζήτω", Τζον, για την ομάδα σας.
Γιατί η ομάδα σας -η Άρσεναλ- έπαιζε Τζον πολύ όμορφα
κι εμείς αγαπάμε τα όμορφα Τζον, κι εκτιμάμε το δίκιο
κι εμείς χειροκροτάμε το καλό - όποιο να 'ναι
και δεν μπορούμε να μην πούμε την αλήθεια -το σωστό σωστό-
η Άρσεναλ έπαιζε πολύ όμορφα.
Θ' αγαπάς, Τζον, κι εσύ το ποδόσφαιρο
κι ο Παυλής έπαιζε όμορφα -μ' όλο που ήταν ξυπόλυτος-
Είχε γερά ποδάρια - λίγο στραβά είναι αλήθεια, απ’ το ποδόσφαιρο,
πολύ γερά ποδάρια και πλεμόνια κι εξυπνάδα
και γερά κόκαλα, Τζο, δεν μπορεί, θα το 'νιωσες!
Όμορφα που 'παιζε ο Παυλής - ονειρευόμασταν δικοί και ξένοι
όταν τον βλέπαμε τ' απόγιομα να παίζει 
στο γήπεδο της γειτονιάς
με τις αγριομολόχες
ονειρεύομασταν πως μεθαύριο θα γίνει
ο αρχηγός του κόκκινου ποδοσφαίρου 
της Λαϊκής μας Δημοκρατίας!
Γιατί ο Παυλής -αν και ξυπόλυτος- έπαιζε Τζο σ' όλες τις θέσεις
τόσο που παραξενευτήκαμε, Τζον, που δεν τα κατάφερε
στο τελευταίο παιχνίδι του να δώσει μια κλωτσιά 
από κείνες τις γνωστές του
και να τινάξει, Τζον, το τανκ σου ως το Λονδίνο
ώσμε την κούτρα, Τζον, του κ. Τσώρτσιλ σας.
Μα ήταν, βλέπεις, ξυπόλυτος. Τι να σου κάνει;
Σου μιλάω για τον Παυλή πού ‘χε πουλήσει τα παπούτσια του -
δεν αξιώθηκε από τότε, Τζον, 
να ξαναβάλει παπούτσι στα ποδάρια του
κι έτσι ξυπόλυτος σκοτώθηκε ο Παυλής το Δεκέμβρη (....

11 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Μά είναι δυνατόν ρέ φίλε νά συγκρίνουμε τώρα τόν Σαίξπηρ μέ τόν Ρίτσο !
Μέ τό έργο τού Σαίξπηρ ενδιαφέρεται καί ασχολείται όλη ή ανθρωπότητα .
γιώργος-λευκαδα

Άθη είπε...

Εεε,εμ...καλημέρες καταρχήν καλό μου...και...ναί,ντάξει..τώρα το με ποι όν είμαστε?...άλλη ιστορία..ο καθένας πιστέυω ήταν μεγάλος στην εποχή του όμως...όκ?...δ εν μπορούν να συγκριθούν εντελώς μα εντελώς ανόμοια πράγματα...μεταξύ τους...ο Σαίξπηρ ανήκει σε άλλη εποχή,..και ο Ρίτσος σε εντελώς άλλη εποχή...όμως και οι δύο..αν και υπάρχει διαφορά αιώνων μεταξύ τους πρόσφεραν πάαρα πολλά στην εποχή που έζησαν...άλλα όμως ο Σαίξπηρ,στη δική του...αλλά και ο Ρίτσος στη δική του...ε,εμ..το ποίημα του μεγάλου μας ποιητή..πολύ ωραίο...αλλά' ντάξει..το ποίημα α υτό περιγράφει...το ποδόσφαιρο όπως ήταν στην εποχή που έζησε ο πατέρας μου οκ?...και άλλοι που σήμερα είναι στην ηλικία των 50-60κάτι..οκ? κι όπως το έπαιζαν κάποτε τα παιδάκια με τα κοντά παντελονάκια στις αλάνες...περιγράφει άλλες εποχές αθώες,τρυφερές και ομορφότερες από τη δικιά μας...πριν να καταντήσει το ποδόσφαιρο όπως έχει καταντήσει τα τελευταία 30χρόνια?..ένα άθλημα που έχουν εμπλακεί σε α υτό μεγαλό-εφοπλιστές,μεγαλό επειχηρηματίες και...'υψηλά'...στελέχη του αθλητισμού και του ΟΠΑΠ? οκ? που τόοσα χρόνια διοργάνωναν ηλίθιες αθλητικές φιέστες,με σκοπό να αποκομίσουν κέρδη εκατομμυρίων ευρώ στις πλάτες,των θερμοκέφαλων οπαδών κλπ,κλπ και που τελικά έβαλαν 'μέσα' τον ΟΠΑΠ και έφτασαν τη κατάσταση στο σημείο που την έφτασαν στο σήμερα με τον ΟΠΑΠ χρεοκοπημένο εξετίας των στημένων παιχνιδιών που διοργάνωναν τα στελέχη του κλπ,κλπ,-να τον έχουν έτοιμο για πούλημα και μπλα,μπλα,μπλα)με τα διάφορα σκάνδαλα που έχουν βγεί πάρα έξω για διάφορους υψηλά ιστάμενούς του που έφαγαν τον αγλέωρα...και δ εν συμμαζέυεται...πλέον το ποδόσφαιρο έτσι έχει καταντήσει..όσο και αν δ εν θέλουμε α υτό να το δεχτούμε κι όσο και αν κρυβόμαστε πίσω από το δάκτυλό μας...τι να κάνουμε?...έτσι το έκαναν α υτοί...και πλέον α υτό δ εν είναι αθλητισμός...έχει χάσει πια α υτό το 'κάτι'που είχε παλιότερα...τώρα πάνε και οι αλάνες..πάνε και τα παιδάκια με τα κοντά παντελονάκια που φώναζαν παίζοντας..και ξεσήκωναν τις γειτονιές...πάνε α υτά πλέον...έτσι είναι πια...χαιρετώ...

Ψονθομφανήχ είπε...

Ρε συ Γιώργο, σε ρωτώ:
πήρε βραβείο Λένιν ο άμπαλος Σαίξπηρ;
Δεν πήρε;
Ακούμπησε να ξαποστάσει πάνω στ’ αγκονάρι που λέγεται Στάλιν;
Δεν ακούμπησε!
Οπότε... Ρίτσος και ξερό ψωμί!

Αθούλα, στις 7 στήσου στην Τι-Βι να δεις την εθνικάρα μας!

Ανώνυμος είπε...

εντάξει μωρέ ,πήρε ενα βραβείο καί κάτι εγινε...
γιώργος-λ.

Ψονθομφανήχ είπε...

Έχει γράψει κι ο Ρίτσος κάτι τεράστιες "πατατιές", παναγία βόηθα...

Heliotypon είπε...

Τελευταία συνηθίζεται ο όρος "άμπαλος", συχνά (αν όχι πάντα) με απαξιωτική έννοια. Λες και είναι αξία η μπάλα και ό,τι χυδαίο συμβαίνει στο χώρο της και ο μη ασχολούμενος με αυτή πάσχει από κάποια αναπηρία... Τι να πρωτοθαυμάσει κανείς στο χώρο της μπάλας! Τους χουλιγκανισμούς, τα στημένα παιχνίδια και τους δεκάδες υπόδικους (ή καταδισασμένους) "παράγοντες"; Την τόσο μεγάλη σημασία που απαδίδουν οι ποδοσφαιρόφιλοι στα γκολ, το τόσο μεγάλο ποσοστό χρόνου από τη ζωή τους που αφιερώνουν στη μπάλα; Λες και η μπάλα είναι το πρώτο θέμα στη ζωή τους! Αναρωτιέμαι αν ο μέσος "φίλαθλος" διαβάζει ποτέ στη ζωή του κάτι εκτός από τις ποδοσφαιρικές εφημερίδες (εξαιρέσεις πάντα υπάρχουν). Εκατομμύρια παραγωγικές ώρες αφιερωμένες στο κυνήγι και στην κουλτούρα (προς τι) του γκολ! Ταύτιση ("είμαι" λέει...) με τα συμφέροντα του ιδιοκτήτη της ομάδας. Ακόμη και φόνοι στο όνομα της μπάλας. Πιο αποπροσανατολιστικό πολιτικό μέσο δεν θα μπορούσε να βρει το κατεστημένο! 'Αρτος και θεάματα το εξουσιαστικό εργαλείο της Ρώμης. 'Αρτος και ποδόσφαιρο του φασιστικού σύγχρονου τρίτου κόσμου, συχνά χωρίς τον άρτο! (βλέπε τριτοκοσμικές νοτιοαμερικάνικες "δημοκρατίες"...
Το πλαίσιο ενασχόλησης (και γραφής) του Ρίτσου με τη μπάλα τλείως διαφορετικό από το σημερινό. Κάποτε η μπάλα ήταν ερασιτεχνική. Σήμερα είναι επαγγελματική και όχι πάντα καθαρή...

Ψονθομφανήχ είπε...

Σωστή η κριτική σου Κουασιμόδε, αλλά κάπως μονομερής.
Είπαμε δυο πραγματάκια:
α) ένα χωράφι μπορούμε να το σπύρουμε με σιτάρι και να φάει ο κόσμος. Αλλά μπορούμε και να φυτέψουμε "παπαρούνες" και να βγάλουμε ναρκωτικά. Δεν φταίει σε τίποτα το καημένο το χωραφάκι.
β) Το ποδόσφαιρο είναι μέρος της κοινωνίας και την ακολουθεί. Τι φαντάζεσαι; Αν αυτοί που αφιερώνουν όλο το χρόνο τους στα γκολ και στις αθλητικές εφημερίδες, μόλις καταργούσες το ποδόσφαιρο θ’ άρχιζαν να μελετούν Επίκουρο;

Heliotypon είπε...

Δεν θα συμφωνήσω με τον παραλληλισμό. Το ποδόσφαιρο από ένα παιχνίδι έγινε ρυθμιστής της ζωής εκατομμυρίων ανθρώπων. Φυσικά δεν είναι τυχαίο και γαι να βρούμε την εξήγηση πρέπει να καταφύγουμε σε πολύπλοκες ψυχολογικές και πολιτικές αναλύσεις και δεν είμαι ειδικός. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να δεχόμαστε χωρίς προβληματρισμό αυτή την εξέλιξη. Πόσο επηρρεάζουν πργαγματικά τη ζωή μας τα γκολ; Γιατί έχει τόση σημασία η ομάδα για τον οπαδό; Τι κερδίζει (πέραν από την πιθανή εκτόνωση) ο, κατά τα άλλα, κακομοίρης οπαδός; Γιατί όσο κατεβαίνεις τα σκαλοπάτια του πολιτισμού προς τον τρίτο κόσμο τόσο πιο διαδεδομένο το "άθλημα" και φανατικότερο το ενδιαφέρον για το πδσόσφαιρο; Γιατί οι κυβερνήσεις του τρίτου κόσμου ενισχύουν τη διάδοσή του και επενδύουν σ' αυτό; Μα αν είχαμε παιδεία δεν θα υπήρχε λόγος να αναρωτηθούμε τι θα έκαναν όλοι οι φανατικοί αν αυτό δεν υπήρχε. Θα ασχολούνταν με ποιο πολιτισμένες δραστηριότητες οι άνθρωποι, πιο ουσιαστικές και χωρίς φανατίλα. Υπάρχουν δραστηριότητες για τον ελεύθερο χρόνο μας και δεν είναι το ποδόσφαιρο η μόνη διέξοδος στην ενεργητικότητα των ανθρώπων. Είναι μέρος της κοινωνίας γιατί κάποιοι είχαν συμφέρον για να γίνει. Και μόνο η έκφραση αλλοτρίωσης: "είμαι..." (η μία ή η άλλη ομάδα) δείχνει πολλά για τη φύση του και την χρήση του.

Ψονθομφανήχ είπε...

Σίγουρα, αν είχαμε παιδεία φίλε μου πολλά πράγματα θα ήταν διαφορετικά στη ζωή μας!
Καλή εβδομάδα

Ανώνυμος είπε...

Ειμαι "άμπαλος" και θεωρώ οτι το ποδόσφαιρο παίζει κατασταλτικό ρόλο σε οτι αφορά τον αγώνα για ελευθερία και δημοκρατία. Μπορεί ομως να γίνει και το ανάποδο οταν γεμίσουν τα γήπεδα με διαφορα συνθήματα κατα της τυραννίας.
Το ίδιο θεωρώ και για το fb, μπορεί να ειναι για χαβαλέ, μπορεί ομως να ειναι ως μέσο πληροφόρησης οπως και έγινε στην Ισλανδία. Προς το παρόν το ίντερνετ και πιο πολύ το φουμπού παίζει και αυτο τον ιδιο ρόλο οπως του ποδοσφαίρου αφου μπαίνουν αρκετοί ξεδίνουν νομίζοντας πως εκαναν κατι και στην ουσία δεν μπορούν να πείσουν ούτε τους γύρω τους (ο γραφών δεν βγαζει την "ουρά" του εξω σε αυτό)

Π

Ψονθομφανήχ είπε...

ας έχουμε λοιπόν πολλά "εργαλεία" στη φαρέτρα μας, ώστε αν κάποτε μπορέσουμε να τους κάνουμε σωστή χρήση να προκύψει κάτι ωφέλιμο...