"Ημερολόγιο λιποταξίας" (17) - Ορφισμός: η ιδανική συνταγή για "κατασκευαστές θρησκειών"!

Κανείς δεν ξέρει αν ο Ορφέας είναι μυθικό ή ιστορικό πρόσωπο. Υποτίθεται πως έζησε στη Θράκη τον 13ο ή 14ο π.Χ. αιώνα! Αλλά η χρονική απόσταση μέχρι την εμφάνιση του ορφισμού (6ος αι. π.Χ.) είναι μεγάλη. 

Πάντως, τον 6ο π.Χ. αιώνα η Θράκη ξεκινούσε απ' τον Όλυμπο της Θεσσαλίας κι έφτανε μέχρι τον Ελλήσποντο ανατολικά και τον Ίστρο (Δούναβη) στα βόρεια.

Αν υπήρξε Ορφέας, πρέπει να ήταν ο κλασικός τύπος Πελασγού: ανήσυχος και φιλομαθής ταξιδιώτης! Επισκέφτηκε την Αίγυπτο και μυήθηκε στα μυστήρια της Μέμφιδος και στην αιγυπτιακή σοφία. 

Κι όταν πέθανε η αγαπημένη του Ευρυδίκη, δε δίστασε να κατέβει στον Άδη, όπως είχαν κάνει ο Θησέας κι ο Ιάσονας, κι αργότερα ο Οδυσσέας.

Η κάθοδος στον Άδη και η ανάσταση της Ευρυδίκης θα περάσει αργότερα στο χριστιανισμό με τη μορφή της Καθόδου του Ιησού και της "ανάστασης" των πρωτοπλάστων...

Η αιτία της άγριας δολοφονίας του δεν είναι σίγουρη. Κάποιες πηγές την αποδίδουν στην εκ μέρους του Ορφέα εισαγωγή στον πελασγικό χώρο της παιδεραστίας. Κάποιες άλλες στην αποκάλυψη "θείων μυστικών" στους ανθρώπους. Κατά την επικρατέστερη όμως εκδοχή, ο Ορφέας κατακρεουργήθηκε απ' τις Μαινάδες επειδή πρόδωσε τη διονυσιακή λατρεία και προσχώρησε στον Απολλωνισμό.

Ο Ορφέας φαίνεται πως ένωσε τις δυο βασικές δυνάμεις-στοιχεία που συνθέτουν το βαθύτερο είναι του κόσμου: τον ενστικτώδη  πρωτογονισμό, που εκπροσωπεί ο Διόνυσος, και τον πολιτισμό που εκπροσωπεί το απολλώνιο φως.

Υπάρχουν αρχαία αγγεία που δείχνουν τους δυο θεούς να συμφιλιώνονται και να αγκαλιάζονται. (Όπως αργότερα αγκαλιάστηκαν οι δυο μεγάλοι αντίπαλοι και απόστολοι του χριστιανισμού, Πέτρος και Παύλος. Όπως ο Ιησούς συμφιλίωσε το Θεό-Γιαχβέ της Παλαιάς Διαθήκης με το Θεό-Πατέρα της Καινής!)

Το δελφικό μαντείο αποδέχτηκε το Διόνυσο, αφαιρώντας του τα πιο ακραία στοιχεία και φέρνοντάς τον απ' τα σκοτεινά ορεινά διάσελα στο φως της ημέρας και στη ζωή της πόλης. Το θρησκευτικό έτος λατρείας του μαντείου χωρίζεται: έξι μήνες τιμάται ο Απόλλων κι έξι ο Διόνυσος.

Επιπλέον το μαντείο ξεφεύγει σταδιακά απ' την οιωνοσκοπία και, κάτω απ' τη διονυσιακή επίδραση, υιοθετεί την εκστατική προφητεία. Την τελευταία την ξανασυναντάμε έντονα τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους στις εκκλησίες της "νέας θρησκείας".

Ο Ορφέας λατρευόταν στην επέτειο του θανάτου του. Οι τελετές άρχιζαν το απόγευμα της παραμονής και τέλειωναν το πρωί της επόμενης ημέρας. Το κομμένο κεφάλι του και η περιβόητη λύρα του έκαναν "θαύματα" και έδιναν χρησμούς μέχρι και στους πρώτους αιώνες της ρωμαϊκής κυριαρχίας.

Στο μύθο του Ορφέα το θείο ενσαρκώθηκε στο ανθρώπινο και το ανθρώπινο εξυψώθηκε στο θείο.

Τα βασικά στοιχεία της χριστιανικής θεολογίας είναι ήδη στο πιάτο όσων ήθελαν να κατασκευάσουν τη "νέα θρησκεία"...