Πέμπτη 7 Ιουλίου 2022

Ο Γιάννης Νικολουδάκης διαλογίζεται καλοκαιριάτικα περί ... Σαντ και Νίτσε!

 


Εκείνος που φτάνει στο σημείο να αφαιρέσει μια ζωή έχει ήδη βιώσει τον "θάνατο" εκείνων των συναισθημάτων που τον συνέδεαν με την υπόλοιπη ανθρωπότητα, βάση της ενσυναίσθησης.

Ο σολιψισμός ή "απομονωτισμός" (εγωμονισμός - solipsism), η φιλοσοφία εκείνη που επεκτείνεται σ' έναν ευρύτερο τρόπο ζωής, τον οποίο συστηματοποίησε ο Μαρκήσιος ντε Σαντ, αφορά την αντίληψη αυτή, βάσει της οποίας: "ο καθένας γεννιέται απομονωμένος και χωρίς καμία ανάγκη του ενός για τον άλλο". Λαμβάνοντας υπόψη την περαιτέρω διασάφηση, πως δηλαδή ο συγκεκριμένος τρόπος ζωής παρέχει μια ασφάλεια -ο άνθρωπος βρίσκει ασφάλεια στις συνθήκες της ελεύθερης ενστικτώδους ικανοποίησης-, ασφάλεια εμπρός στη θέα ενός χαώδους κόσμου, απρόβλεπτου και συχνά απάνθρωπου για το Ά-τομο, κατανοούμε με βιωματικό τρόπο, σε αρκετά ικανό βαθμό, το εν λόγω σκεπτικό...

Εντός της κοσμοθεωρίας αυτής, πέρα για πέρα υλιστικής, το μοναδικό "μεταφυσικό" στοιχείο το οποίο μας κάνει "κλικ" είναι: "η φωνή της Φύσης"! Η ίδια που ο Σαντ "προσωποποιεί" με μία λέξη-προσταγή: "Απόλαυσε"!! Λάβε εκείνο που -δικαιωματικά- σου ανήκει και φύγε...

Η υπακοή στη "φωνή" της Φύσης συναντάται και στον Νίτσε, ο οποίος μίλησε για την περίφημη "Βούληση για δύναμη" (ο Σαντ: "Βούληση για απόλαυση"). Ο "αναντίρρητος" και ο "αδυσώπητος" χαρακτήρας της "Τάξης" αυτής, η οποία ως ένας καινούριος "Θεός", ως μια νέα "Ειμαρμένη", προβάλλει, είναι ο ομφάλιος λώρος που ενώνει τους δύο προαναφερθέντες στοχαστές.

Ο "ελευθεριακός" (libertine) ζει κάτω από την "κατηγορική προσταγή" που του υπαγορεύει: "απόλαυσε". Από την άλλη η αντίστοιχη του Γερμανού φιλοσόφου "προδιαθέτει" για δύναμη.. Και οι δύο οραματίστηκαν έναν ανθρώπινο τύπο πέραν του συμβατικού καλού και κακού, υπεράνω του κοινωνικού συμβολαίου και των σχετικών νομοθεσιών που απορρέουν από αυτό...

20 σχόλια:

Ψονθομφανήχ είπε...

Δεν μας είπες όμως τίποτα για τον "έτερο καππαδόκη",
τον Αδόλφο!

Γιάννης Νικολουδάκης είπε...

Θα υπάρξει και συνέχεια...
Ωστόσο εάν διαβάσει κανείς τα μυθιστορήματα του Ντε Σαντ, δει τον "κόσμο" που περιγράφει και "σκιαγραφεί", τον "μηχανισμό", τη "λογική" με την οποία σκέφτονται οι ήρωές του θα μπει στον "πειρασμό" να δει στα παραπάνω μια "τρομακτική" προφητεία για τα ναζιστικά στρατόπεδα εξόντωσης του 20ου αιώνα! Αλλά και ο Τόμας Χόμπς είχε μιλήσει για την κακή φύση του ανθρώπου (άνθρωπος= εκ φύσεως κακός)!! Αυτούς τους "απαισιόδοξους" στοχαστές φρόντισε λοιπόν η ανθρωπότητα και εξακολουθεί να "φροντίζει" να τους επιβεβαιώνει, πανηγυρικά, μ' έναν γκροτέσκο τρόπο!!! Ο Ρουσσώ δυστυχώς.... μάλλον παραήταν αισιόδοξος! Κι αυτός βέβαια δεν τα κατάφερε καλύτερα.. (Έδωσε τα παιδιά του σε ορφανοτροφείο!)

Γιάννης Νικολουδάκης είπε...

Σε μια "φιλελεύθερη" κοινωνία -και καλά- όπως αυτή που ζούμε, στην οποία μας προμοτάρουν στα σχολειά την αντίληψη περί "καλού ανθρώπου" (μας βάζουν και κάποια χριστιανικά εκεί πέρα: "ο άνθρωπος εικόνα Θεού")· αλίμονο σε αυτούς που την ενστερνιστούν βαθιά και προσπαΘήσουν στα σοβαρά να πορευτούν στα ενήλικα χρόνια τους με βάση αυτή! Πάνε αυτοί... Ή θα "τελειώσουν" σε κάνα τρελοκομείο ή θα πέσουν σε κατάθλιψη ή θα συμβιβαστούν σε "σχέσεις", όπου θα είναι οι "υπό" και θα αισθάνονται συνέχεια "ενοχές".. Πρέπει να τους αντιμετωπίζεις -τους άγνωστους ανθρώπους γενικά- όπως θα αντιμετώπιζες τα άγρια θηρία: μεγάλη προσοχή, επιφυλακτικότητα χωρίς να φαίνεσαι αντικοινωνικός ταυτόχρονα, αλλά πάντα να προσπαθείς να είσαι στοιχειωδώς "ευχάριστος" και πάντα ΟΡΙΑ!! Τα βάζεις ΕΞΑΡΧΗΣ!!

Γιάννης Νικολουδάκης είπε...

Αυτή η θεωρία του Σαντ (περί "απομονωτισμού") μπορεί να βοηθήσει πάντως κι εδώ βρίσκεται το φαινομενικά παράδοξο: μια σκέψη τόσο φρικτή, όπως φαντάζει αρχικά, έως και "απαράδεκτη", καταντάει να λειτουργεί "αγχολυτικά" και λειτουργικά, ως φάρμακο! Διότι αλίμονο αν δεν βρούμε τον τρόπο να "αναισθητοποιηθούμε" μπρος στα "βέλη" του κάθε δηλητηριώδους ερπετού που κυκλοφορεί με ανθρωποειδή μορφή ανάμεσά μας!!

Ψονθομφανήχ είπε...

Tα σχόλια ζουμερότερα του κειμένου!

Ο Ρουσσώ σίγουρα έπαιρνε "ληγμένα"!

Με τους ανθρώπους πρέπει να είμαστε σίγουρα επιφυλακτικοί. Όχι εξαρχής αρνητικοί ή απόλυτα δεκτικοί. Ο άνθρωπος δεν είναι ούτε άγγελος ούτε διάβολος. Είναι συνδυασμός...

Αναμένουμε τη συνέχεια.

Γιάννης Νικολουδάκης είπε...

Άνθρωπος: ένα ον εκ φύσεως "ανισόρροπο"!

Γιάννης Νικολουδάκης είπε...

Ερώτηση: ποιά είναι η διαφορά μεταξύ του ψυχικά άρρωστου και του ψυχικά υγιούς ανθρώπου;

Ψονθομφανήχ είπε...

ο "υγιείς" βλέπει τη ζωή με τα γυαλιά της επικρατούσας
κοινωνικής αντίληψης.

Γιάννης Νικολουδάκης είπε...

Σωστό κι αυτό!
Και ο άρρωστος;

Ψονθομφανήχ είπε...

"Άρρωστος" με εισαγωγικά είναι αυτός που έχει τη δική του πρωτότυπη οπτική, που θέτει σε κίνδυνο τα κοινωνικώς αποδεκτά.
Όμως υπάρχουν και ασθενείς χωρίς εισαγωγικά. Δηλαδή άνθρωποι με κάποιο πρόβλημα σε ένα από τα συστήματα του οργανισμού τους, π.χ. το νευρικό.

Γιάννης Νικολουδάκης είπε...

Πολύ ενδιαφέρουσες απαντήσεις, αλλά εγώ αναφερόμουν σε κάτι άλλο!
Άρρωστος: εκείνος που συμπεριφέρεται ανισόρροπα εντός ενός μικρού χρονικού διαστήματος.
Υγιής: εκείνος που συμπεριφέρεται ανισόρροπα σε "βάθος χρόνου" και "εκλογικευμένα"!

Ψονθομφανήχ είπε...

Ο ορισμός του ανισόρροπου είναι ο Ανώνυμος που στέλνει συνεχώς υβριστικά και άσχετα σχόλια και με αναγκάζει να τα σβήνω!

Γιάννης Νικολουδάκης είπε...

Και για αυτό υπάρχει μια εξήγηση!

Ψονθομφανήχ είπε...

θα του κάνεις ψυχογράφημα;

Γιάννης Νικολουδάκης είπε...

Όχι...
Εγώ αρκετά πράγματα στο κεφάλι μου που με απασχολούν ήδη!

Γιάννης Νικολουδάκης είπε...

*έχω

Γιάννης Νικολουδάκης είπε...

Τι περιμένεις δηλαδή, ρε φιλαράκι, να πω για τον Αδόλφο;
Το γεγονός ότι άνθρωποι σαν τον Χίτλερ, τον Τζένγκις Χαν κλπ... αναφέρονται με κάποιο "δέος" μέχρι και σήμερα -ο Βλαντ ο Παλουκωτής, άλλος από κει!- για μένα λέει πολλά!!!
Πιστεύω ότι η "μάζα" την θέλει την "κακοποίησή" της, την αποζητά!!
Τα θέλει ο κώλος της!!!
Ενώ τους ευεργέτες της, εκείνους που μιλούν για αγάπη και ομόνοια -τι αφελείς!!!!- ,αυτούς τους "σταυρώνει"....
Μήπως "καλά να πάθουν" λοιπόν;;;

Γιάννης Νικολουδάκης είπε...

Τον Χίτλερ τον "λάτρεψαν" εκατοντάδες χιλιάδες "εκπρόσωποι", όχι απλώς του γερμανικού λαού, αλλά είχε θαυμαστές και στην Αγγλία, Γαλλία, Βέλγιο, Ελλάδα, Αμερική!! Και Ιταλία... και αλλού..... Ειδικά στις ΗΠΑ; Α καλά... Μην κοιτάς που δεν τα λένε τώρα!! Όποιος ψάξει, μπορεί να τα βρει.... Ο Αδόλφος Χίτλερ πριν γράψει τον "Αγώνα" είχε διαβάσει πριν το βιβλίο του Αμερικανού αυτοκινητοβιομηχάνου: Χένρι Φόρντ, με τίτλο: "ο αιώνιος Εβραίος".... Μάλιστα είχε και την ελαιογραφία του επάνω από το γραφείο του!

Ψονθομφανήχ είπε...

Άσχετο, αλλά καλό. Ο Φορντ όταν κατασκεύασε το πρώτο του αυτοκίνητο είχε ξεχάσει να βάλει όπισθεν. Μήπως έτσι την πάτησε και ο Αδόλφος;

Γιάννης Νικολουδάκης είπε...

Την παραπάνω λεπτομέρεια την αγνοούσα....