Ένα τραγούδι είν' η ζωή μου (Α' - Η κανάρα...)

Δεν ξέρω πως μού 'ρθε, αλλά αποφάσισα ν' ασχοληθώ με τα τραγούδια που σημάδεψαν τη ζωή μου. Και φυσικά αρχίζω απ' το έτος που γεννήθηκα, το 1968.

Λοιπόν, μάγκες μου, το 1968 δεν ήταν παίξε-γέλασε. Ήταν έτος ιστορικότατον. 

Στην Αμερική φούντωνε το αντιπολεμικό και αντιρατσιστικό κίνημα, δολοφονούνται ο Κένεντι κι ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, στη Γερμανία οι καταλήψεις κτιρίων έγιναν της μόδας, ο γαλλικός Μάης επαναπροσδιορίζει τον πολιτικό χάρτη της Ευρώπης, το ανατολικό μπλοκ συγκλονίζεται απ' την "Άνοιξη της Πράγας", το ΚΚΕ διασπάται, ο γερο-Παπανδρέου πεθαίνει στις 1 Νοέμβρη κι η κηδεία του μετατρέπεται στην πρώτη μαζική αντιδικτατορική διαδήλωση...

Κάπου κει ανάμεσα γράφει κι ο Μιχάλης Γαβριηλίδης το περιβόητο τραγούδι "Θα ζήσω ελεύθερο πουλί", γνωστότερο ως "Κανάρα". Τη μουσική έγραψε ο Ζακ Ιακωβίδης και το τραγούδησε ο Χρηστάκης, ο "Έλληνας Χάλιντεϊ", όπως πολλοί τον αποκαλούσαν.

Ο Χρηστάκης είχε παράξενη φωνή, σκωπτική, θεατρική, έκανε σκέρτσα και τσαλίμια και ξάπλωνε ανάμεσα στα σπασμένα πιάτα των νυχτερινών κέντρων που τραγουδούσε.

Το τραγούδι αυτό παίζεται ακόμα και σήμερα στα μπάτσελορ πάρτις. Αλλά το χορεύουν περισσότερο οι γυναίκες! 

Για μένα ήταν και είναι ο προσωπικός μου ύμνος! Και πάντα, όταν συνοδεύομαι από μία κυρία και ακούγεται το άσμα, κάνω την κλασική κίνηση πως φτερουγίζω... Το μήνυμα πάντα αποκρυπτογραφείται...

Όμως, εκτός από ορκισμένος εργένης, είμαι και περιβόητος ερωτύλος! Γι' αυτό, ένα ακόμα τραγούδι που σημάδεψε τη ζωή μου, και πρωτακούστηκε το 1968, είναι το "Σ' αγαπώ" με την Τζένη Βάνου, απ' την ταινία "Λεωφόρος του μίσους" που έπαιζαν ο Καζάκος με τη Χρονοπούλου...

Δε θέλω μόνιμη αγκαλιά δε θέλω μόνιμα φιλιά
δεν θέλω έλεγχο τι κάνω και που πάω
τι ώρα γύρισα εχθές, με ποιες αλήτευα προχθές
τέτοια σκλαβιά δεν τη μπορώ δεν τη βαστάω
Θα ζήσω ελεύθερο πουλί κι όχι κορόιδο στο κλουβί
για μια μονάχα θηλυκιά να κελαηδάω
θα χτίσω είκοσι φωλιές κι άμα γουστάρω αγκαλιές
από κανάρα σε κανάρα θα πετάω
Θέλει η ζωή μας αλλαγές και ας τσαντίζονται πολλές
δεν δίνω φράγκο κάθε μια τι θα μου σούρει
και το πουλί για να τραφεί πρέπει ν’ αλλάζει τη τροφή
κι όχι σκέτο κανναβούρι κανναβούρι
Θα ζήσω ελεύθερο πουλί κι όχι κορόιδο στο κλουβί
για μια μονάχα θηλυκιά να κελαηδάω
θα χτίσω είκοσι φωλιές κι άμα γουστάρω αγκαλιές
από κανάρα σε κανάρα θα πετάω

Ο ήλιος βγαίνει μεσ’ τα μάτια σου
λάμπουν στα μάτια σου τ’ αστέρια
και μεσ’ τα χέρια μου τα χέρια σου
δυο τρομαγμένα περιστέρια
Σ’ αγαπώ σ’ αγαπώ σ’ αγαπώ
η αγάπη αυτή με πεθαίνει
Σ’ αγαπώ σ’ αγαπώ σ’ αγαπώ
η αγάπη αυτή μ’ ανασταίνει
Η νύκτα έρχεται στο βλέμμα σου
στα βλέφαρά σου η μέρα γέρνει
μια λέξη σου μου δίνει τη ζωή
μια σου λέξη μου την παίρνει
Σ’ αγαπώ σ’ αγαπώ σ’ αγαπώ
η αγάπη αυτή με πεθαίνει
Σ’ αγαπώ σ’ αγαπώ σ’ αγαπώ
η αγάπη αυτή μ’ ανασταίνει

Πόσο "ένδοξοι" ήταν οι βασιλείς του Βυζαντίου? (ΙΔ' - Οι δαιμονική θεοκρατική μοναρχία)

Όσα γράφουμε εδώ για τους αυτοκράτορες του Ανατολικού Ρωμαϊκού Κράτους δεν αποβλέπουν σε κάποια στείρα απομυθοποίηση, όσο κι αν αυτό πρέπει να γίνει καθώς αρκετοί σύγχρονοί μας φαίνεται να φλερτάρουν με τη βυζαντινή θεοκρατική μοναρχία.

Τα χρόνια εκείνα η κόκκινη πορφύρα ήταν ευλογία και κατάρα. Από τη μια μέρα στην άλλη μπορούσες να βρεθείς από τον θρόνο στην πιο ελεεινή και τρισάθλια θέση. 

Στο Βυζάντιο δεν κυριαρχούσε η αρχαιοελληνική κλασσική παράδοση, ούτε καν η ρωμαϊκή. Οι αυτοκρατορικές οικογένειες ήταν βαρβαρικής καταγωγής, κυρίως καυκασιανής και βαθιάς μικρασιατικής.

Όλοι γνωρίζουμε την περίπτωση της Ειρήνης της Αθηναίας που για να διατηρήσει την εξουσία τύφλωσε τον ίδιο τον γιο της τον Κωνσταντίνο ΣΤ'.  Προηγουμένως είχε φροντίσει να δηλητηριάσει τον σύζυγό της αυτοκράτορα Λέοντα τον Χαζάρο, συμμαχώντας με τους εντιμεταρρυθμιστές εικονολάτρες.

Η Ειρήνη μπορεί να είχε γεννηθεί στην Αθήνα αλλά, κατά τη γνώμη μου, δεν ήταν Αθηναία αλλά Χαζάρα. Γύρω στα 700 μ.Χ. είχαν γίνει πολλές μετακινήσεις πληθυσμών και εποικισμοί. Μάλλον στην Αθήνα εγκαταστάθηκαν κάποιες εκχριστιανισμένες φυλές Χαζάρων.

Αλλά και ο Κωνσταντίνος ΣΤ' είχε καταφύγει σε μεγάλα εγκλήματα. Εκτός απ' τις διώξεις και φυλακίσεις κάθε πιθανού και απίθανου αντιπάλου του, είχε τυφλώσει ή κόψει τη γλώσσα όλων των θείων του.

Δεν χρειάζεται να απαριθμήσουμε όλα τα εγκλήματα των αυτοκρατορικών αυλών. Απλά, για την ιστορία, να υπενθυμίσουμε πως και ο ιδρυτής της λεγόμενης "Μακεδονικής Δυναστείας" Βασίλειος Α' ανέβηκε στο θρόνο σκοτώνοντας τον ευεργέτη του αυτοκράτορα Μιχαήλ. 

Ο Βασίλειος ήταν για πολλά χρόνια "παρακοιμώμενος" του Μιχαήλ, ένας όρος που αποτελεί ευφημισμό της διπλής ιδιότητας του σωματοφύλακα-εραστή.

Καταστροφικά πρώτα ραντεβού! (Ε‘ - Κι αν "πέσει" σιωπή;)

Ειλικρινά, ποτέ δεν κατάλαβα τις γκόμενες που στο πρώτο ραντεβού σού αραδιάζουν ολόκληρο το ερωτικό τους παρελθόν και μάλιστα χωρίς να τις ρωτήσεις. 

Οι άντρες θέλουμε να μένουμε με την εντύπωση πως αυτό που κάνουμε με κάθε συγκεκριμένη γυναίκα δεν έχει ξαναγίνει ποτέ στην ιστορία της ανθρωπότητας. Οπότε, τι νόημα έχει να σου λέει η άλλη πως αυτό της θυμίζει τον Νίκο, εκείνο την ερέθιζε με τον Γιάννη κ.λπ;

Υπάρχουν και άλλες που έτσι, εντελώς αυθόρμητα, μέσα στον ενθουσιασμό τους τηλεφωνούν σε κάθε συγγενή και φίλο για να τους εξομολογηθούν πόσο ευτυχισμένες είναι που σε γνώρισαν. Και δώσ’ του να αποκαλύπτουν με κάθε ανατριχιαστική λεπτομέρεια ό,τι είπατε και κάνατε ως τότε. Κι εσύ να είσαι μπροστά και να μην ξέρεις πώς ν’ αντιδράσεις. 

Το ξέρω πως υπάρχουν οικογένειες και φιλίες πολύ ανοιχτές που όλοι τα μοιράζονται με όλους. Αλλά εγώ θέλω οι σχέσεις μου να έχουν και κάποια στεγανά. Δεν θα βγούμε και στα μανταλάκια των περιπτέρων...

Ένα άλλο λεπτό σημείο των πρώτων ραντεβού είναι και τούτο: έρχονται κάποιες στιγμές σιωπής που προκαλούν αμηχανία. Υπάρχουν πολλά είδη σιωπής. Η υγιής σιωπή, που χαλαρώνεις λίγο κι ονειροπολείς, δεν είναι κακό. Δεν έχει καμία σχέση με την παγερή ή εχθρική σιωπή. 

Αλλά μερικές τις πιάνει πανικός. "Μήπως με βαρέθηκε;", σκέφτονται. Και κάνουν ό,τι καραγκιοζιλίκι μπορείς να φανταστείς για να σπάσουν τη σιωπή. Μόνο με το κεφάλι ανάποδα δεν είδα ακόμα κάποια να στηθεί...

Πόσο "ένδοξοι" ήταν οι βασιλείς του Βυζαντίου? (ΙΓ - Οι εικονομάχοι Ίσαυροι)

Ο Λέων Γ' καταγόταν απ' την Ισαυρία, μια περιοχή της νοτιοδυτικής μικρασίας, γνωστής για τους σκληρούς και απολίτιστους (τότε) κατοίκους της. Ο πατέρας του είχε μετοικίσει, όπως και πολλοί Ίσαυροι, στη Θράκη. 

Εκεί ο Λέων συνάντησε και βοήθησε τον εξόριστο αυτοκράτορα Ιουστινιανό Β' να επανέλθει στο θρόνο, με την ενίσχυση και των Βουλγάρων.

Ως αντάλλαγμα, ο νέος αυτοκράτορας τον αναγόρευσε "σπαθάριο", αλλά επειδή δεν τον πολυεμπιστευόταν τον έστελνε σε όλες τις επικίνδυνες πολεμικές αποστολές, απ' τις οποίες όμως ο Λέων βγήκε όχι μόνο ζωντανός αλλά και ενισχυμένος. Έτσι, για να μην τα πολυλογούμε, ως στρατηγός του Θέματος Ανατολικών, εισήλθε το 717 μ.Χ. στη Βασιλεύουσα και στέφθηκε αυτοκράτορας απ' τον Πατριάρχη.

Στη συνέχεια ο Λέων είχε σημαντικές στρατιωτικές επιτυχίες εναντίων των Αράβων και των Βουλγάρων. Όμως στην ιστορία έμεινε γνωστός για τον μεγάλο αγώνα που ξεκίνησε προκειμένου να εκσυγχρονίσει το κράτος του. 

Επόμενο ήταν να έλθει σε σύγκρουση με την πανίσχυρη εκκλησία, κυρίως στην προσπάθειά του να περιορίσει την επιρροή των μοναχών, τις λαϊκές δεισιδαιμονίες, τη λειψανολατρία και εικονολατρία. Ξεκίνησε έτσι τη λεγόμενη "εικονομαχία", που για πολλές δεκαετίες ταλάνισε συθέμελα την αυτοκρατορία.

Την ίδια πολιτική ακολούθησε κι ο γιος του, επίσης σπουδαίος στρατιωτικός, αλλά επειδή την ιστορία τη γράφουν οι νικητές, κανείς δεν στάθηκε στις μεγάλες πολεμικές του επιτυχίες. Επικεντρώθηκαν στον αμείλικτο πόλεμο κατά των εικόνων στον οποίο επιδόθηκε. Βέβαια, οι νικητές εικονολάτρες δεν μας λένε πως οι οπαδοί της εικονομαχίας είχαν ανακηρύξει "άγιο" τον Κωνσταντίνο Ε'. Όπως έχουν εξαφανίσει και όλα τα εικονομαχικά χρονογραφήματα της εποχής εκείνης, ενώ σώζονται οι εναντίον του ύβρεις απ' τον Ιωάννη Δαμασκηνό που εξαπέλυε τους κεραυνούς του εκ του ασφαλούς απ' τη Συρία.

Βέβαια, κι ο Κωνσταντίνος Ε΄ δεν ήταν κανένα "άγιο παιδί"! Όταν οι εικονολάτρες επαναστάτησαν με μπροστάρη τον Αρμένιο γαμπρό του Αρτάβασδο, ο Κωνσταντίνος, αφού τους συνέτριψε, τύφλωσε τον σφετεριστή και τον γιο του και θανάτωσε τους ισχυρότερους οπαδούς τους...

Με τις νυχτερίδες και τ' αδέσποτα των Εξαρχείων...

Οι δρόμοι μου είναι σπαρμένοι

με λουλούδια και ξυράφια!

Μάλλον πρέπει να χτίσω τη ζωή μου

απ' την αρχή.

Δυο απαλές παλάμες μού κλείνουν τα μάτια:

"πες μου, ποια θα 'θελες να είμαι"...

Αλλά αυτή που πραγματικά θα 'θελα

δεν είναι πλέον τίποτα,

ούτε υπόσχεση, ούτε απειλή...

Τώρα όμως η ζωή 

μού έφερε εσένα.

Η ομορφία σου είναι τόση

που δεν ανήκει ούτε σε σένα.

Αλλά γω ερωτεύθηκα την κρυφή σου φλόγα,

δεν μ' ένοιαζε αν κάψω τα δάχτυλά μου.

Ερωτεύθηκα τον τρόπο που 'σαι

ερμητικά κλειστή

που ζεις διαρκώς σε μια λεπτή

αλλά άθραυστη ισορροπία...

Τίποτα πια δεν με παραξενεύει,

όλα τα περιμένω...

Καθόμαστε στο κατειλημμένο πάρκο
της οδού Ναβαρίνου, στα Εξάρχεια.
Στα πόδια μας το γέρικο μεγαλόσωμο σκυλί
-ελληνικός ποιμενικός-
και πάνω απ' τα κεφάλια μας
μωρά νυχτερίδων εκπαιδεύονται
για τις νυχτερινές τους πτήσεις.
Κι εσύ πάλι μου κάνεις την ίδια ερώτηση:
"γιατί ήρθαμε εδώ?"...

Μου αρέσει που δεν φοράς ποτέ τακούνια.
Οι γυναίκες που φοράνε τακούνια
σνομπάρουν τη γη.
Φοράς τόσο όμορφα το σάλιο σου
για κραγιόν.
Είσαι πολύ νέα, αν κι όχι ανέγγιχτη.
Αλλά απεχθάνεσαι τη βιασύνη
αυτών που προσπαθούν να σ' αγγίξουν...

Το στήθος σου ήταν το πιο ωραίο πράγμα
που φίλησα στη ζωή μου.
Πιο ωραίο κι απ' την πανσέληνο.
Μαζί σου θάμπωσαν οι εικόνες των γυναικών
που αγάπησα.
Άρχισα να ξεχνώ τους σκοτεινούς διαδρόμους
που οδηγούσαν σ' άγνωστα δωμάτια
και σε γυμνά κορμιά.
Αλλά χθες το βράδυ 
ανέπνεες εξαντλημένη.
Το κατάλαβα...
στον ύπνο σου με είχες ήδη χωρίσει.

Τώρα περνάω τις παγωμένες νύχτες
με τ' αδέσποτα σκυλιά των Εξαρχείων.
Μοιραζόμαστε τον ίδιο φόβο
της αιώνιας πείνας και του "ξουτ".

Αναζητώντας τους "αόρατους ερημίτες" του Άθωνα (ΙΒ΄ - Βαρέθηκα τα "Κύριε ελέησον" και επιστρέφω Αθήνα!)

Ο καιρός στον Άθωνα έχει πλέον αγριέψει. Δεν με σηκώνει άλλο το κλίμα. Τελικά "αόρατοι ερημίτες" δεν υπάρχουν. Το ήξερα απ' την πρώτη στιγμή αλλά ήταν μια καλή πρόφαση για να κάνω μερικά πράγματα που χωρίς ένα ισχυρό κίνητρο μάλλον θα τ' απέφευγα στην ηλικία μου...

Έχω ήδη αρχίσει να βαριέμαι. Ουσιαστικά οι εικόνες και οι εμπειρίες επαναλαμβάνονται, όλα δείχνουν πως έκλεισε κι αυτός ο μικρός κύκλος της ζωής μου. Αύριο γυρίζω Αθήνα.

Ανακεφαλαιώνω επιστρέφοντας από κει που ξεκίνησα: στο Άγιο Όρος μπορείς να δεις σχεδόν τα πάντα. Και αγίους και κολασμένους, και Βούδες και Κούδες. Οι συνθήκες ευνοούν τις ακραίες καταστάσεις. Ή του ύψους ή του βάθους.

Διαβάζω στο "Γεροντικό του Αγίου Όρους" μια παράξενη ιστορία. Κάποτε, σε μια αγρυπνία της Μονής Ιβήρων προς τιμήν της Παναγίας Πορταϊτισσας είχαν καλέσει ως πρωτοψάλτη έναν Ρουμάνο μοναχό, τον πατέρα Νεκτάριο. Όμως οι άλλοι ψάλτες-μοναχοί, από ζήλια και φθόνο έριξαν δηλητήριο στο νερό του. Ο π. Νεκτάριος, με τους πρώτους πόνους που ένιωσε, κατάλαβε τι είχε συμβεί, πήγε στο κανδήλι της Παναγίας και ήπιε όλο το περιεχόμενό του λέγοντας "Παναγία μου σώσε με, με δηλητηρίασαν!".

Τελικά ο μοναχός γλύτωσε, μάλλον επειδή το δηλητήριο δεν ήταν ισχυρό ή η ποσότητα ήταν ελάχιστη. Εννοείται πως η σωτηρία του αποδόθηκε σε θαύμα της Παναγίας.

Αλλά δεν είναι μόνο "μαύρα" τα πράγματα στον Άθωνα. Βλέπεις και γεροντάκια με μια απίστευτη παιδικότητα και αγαθότητα που ανατριχιάζεις. 

Χθες ένας απ' αυτούς, με μια αθώα έκφραση, με ρώτησε αν οι γυναίκες στον κόσμο είναι όπως η Παναγία που είχε στο εικονοστάσι του. Είχε τόσα χρόνια να βγει απ' το Όρος που ξέχασε πώς είναι οι γυναίκες...

Προσωπικά φεύγω απ' τ' Αγιονόρος έχοντας αποκτήσει δύο νέες δεξιότητες:

Του "κυριελεϊστή", δηλαδή αυτού που στις ιερές ακολουθίες αναλαμβάνει να λέει τα "Κύριε ελέησον", που σας πληροφορώ πως δεν είναι καθόλου λίγα. 

Και του "καντηλοσβήστη"! Δεν είναι και τόσο απλό διακόνημα όσο ακούγεται! Πρέπει με άκρα σεμνοπρέπεια και τάξη, στο τέλος των ακολουθιών, να σβήνεις τις λαμπάδες, τα κεριά, τα αιωρούμενα καντήλια και τους διάφορους πολυελαίους κάνοντας ταυτόχρονα νοερά προσευχή...

Αναζητώντας τους "αόρατους ερημίτες" του Άθωνα (ΙΑ΄ - Ο φιλακόλουθος γάτος!)

Ένα απ' τα "θεματάκια" τ' Αγιονόρους είναι και οι εξαφανίσεις κάποιων μοναχών. Από το 1985 έχουν καταγραφεί επίσημα απ' την αστυνομία 5 τέτοιες εξαφανίσεις κυρίως ηλικιωμένων μοναχών. 

Είναι προφανές πως οι μοναχοί αυτοί απεβίωσαν είτε πέφτοντας σε κάποιον γκρεμό είτε καθώς προσπαθούσαν να διασχίσουν κάποιον ορμητικό χείμαρρο κ.λπ.

Τα γεγονότα αυτά είναι μέσα στη ζωή και δεν θα έπρεπε να προκαλούν ιδιαίτερη εντύπωση, όσο κι αν η απώλεια μιας ζωής είναι τραγική σε κάθε περίπτωση.

Το πρόβλημα όμως ξεκινάει όταν τέτοια λυπηρά γεγονότα έρχονται σε σύγκρουση με τις θρησκευτικές δοξασίες και αυταπάτες. Π.χ. στο Άγιο Όρος επικρατεί απόλυτα η πεποίθηση πως η Παναγία αναλαμβάνει προσωπικά την προστασία των μοναχών του Άθωνα. Οπότε, πώς να δικαιολογηθούν κάποιοι τέτοιοι αιφνίδιοι θάνατοι?

Κι εδώ έρχονται να δώσουν τη λύση οι "αόρατοι ερημίτες". Όταν κάποιος μοναχός εξαφανιστεί έρχεται αμέσως η δικαιολογία ... "τον πήραν μαζί τους οι αόρατοι ερημίτες". Δηλαδή ο ένας μύθος στηρίζει τον άλλον. Και η ζωή συνεχίζεται...

Απόψε θα καταλύσω σε ένα μικρό κελάκι που μένουν δυο μεσήλικοι μοναχοί. Ο ένας ετοιμάζει τις καντήλες ρίχνοντας μαζί με λάδι και κρασί.

"Γιατί, γέροντα, το κάνεις αυτό?", τον ρωτάω.

"Γιατί το κόκκινο κρασί δημιουργεί ωραίες πορφυρές και κατανυκτικές ανταύγειες στο ναό του Θεού!".

Τι θα δω ακόμη...

Και δεν άργησα να δω και το επόμενο! Μόλις πάω να κάτσω σε ένα στασίδι του μικρού ναού, ο ένας μοναχός με πλησιάζει διακριτικά και με παρακαλεί να μεταφερθώ στο διπλανό.

"Γιατί?"

"Γιατί αυτό το στασίδι ανήκει στο γάτο του κελλιού! Σε όλες τις ακολουθίες είναι παρόν το ζωντανό, είναι πολύ φιλακόλουθο!"...

Αναζητώντας τους "αόρατους ερημίτες" του Άθωνα (Ι΄ - Η αμέριμνη μέριμνα!)-

Λαμβάνω πολλά μηνύματα στο μέιλ που πάνω-κάτω μού λένε πως σήμερα δεν υπάρχουν οι αυστηροί ασκητές που περιγράφω. Και μου ζητούν να μην αναπαράγω διάφορους θρύλους και παραμύθια που κυκλοφορούν στον Άθωνα.

Λοιπόν, απόψε θα γίνω πιο συγκεκριμένος. Με διευθύνσεις και ονόματα. Μέχρι πριν λίγα χρόνια (νομίζω πως έχει πλέον αποβιώσει) ζούσε ένας πολύ γνωστός τέτοιος ασκητής. Ήταν ο γερο-Νέστορας που έμενε σε ένα κελί κοντά στις Καρυές, αλλά για μεγάλα διαστήματα πήγαινε και στην Κερασιά, στη νότια πλευρά του Άθωνα.

Αυτός ο γέροντας αγαπούσε πολύ την ησυχία και τη μόνωση. Και συνήθιζε να φτιάχνει αυτοσχέδια κρεβάτια στα κλαδιά των ψηλών δέντρων. Εκεί διανυκτέρευε συχνά προσευχόμενος, για μεγαλύτερη ασφάλεια απ’ τα φίδια και τ’ αγρίμια αλλά και γιατί στο έδαφος είχε πολλή υγρασία.  

Δεν αναφέρω τα ονόματα των ασκητών που συναντώ, ούτε τα σημεία που μένουν, γιατί οι ίδιοι το απαγορεύουν. Δεν θέλει πολύ ν’ αρχίσουν να ’ρχονται "θαυμαστές" και τα παρόμοια.

Ένας που συνάντησα απόψε τρώει το λιτό φαγητό του με τα χέρια. "Έτσι έτρωγε κι ο Χριστός!", μου λέει. Μη με ρωτάτε πού το γνώριζε... Αλλά είναι ετοιμόλογος και ευφυής. Κάνει πολλά λογοπαίγνια!

"Και πώς περνάει η μέρα σου γέροντα; Μόνο με προσευχή;"

"Είμαι αυτοαπασχολούμενος! Ασχολούμαι μόνο με τον εσωτερικό εαυτό μου. Ζω την αμέριμνη μέριμνα. Εμείς οι ασκητές είμαστε εσωστρεφείς μα και παγκόσμιοι. Όλοι μάς ξέρουν αλλά κανείς δεν μας γνωρίζει".

Είχε να λουστεί πολλά χρόνια. Του δίνω το σαμπουάν μου και τον πείθω να πλύνει τα μαλλιά του. Πρώτη φορά έβλεπε σαμπουάν. Και το έχυσε όλο στο κεφάλι του...