Σάββατο 30 Νοεμβρίου 2019

Αναζητώντας τους "αόρατους ερημίτες" του Άθωνα (Θ΄ - "Γειά και σπαν!")

Νομίζω πως κανείς δεν ξέρει, ούτε κατά προσέγγιση, πόσοι και πού μένουν στον Άθωνα. Όσο κινούμαι σε απόμερες περιοχές βρίσκω συνεχώς παράξενα ίχνη ζωής. 
Π.χ. χθες ανακάλυψα μια περίεργη "σπηλιά" όχι από βράχους, αλλά φτιαγμένη από θάμνους, κάτι σαν ιγκλού! Ήταν μια παράξενη φωλιά που χωρούσε μόνο έναν άνθρωπο... Ποιος άραγε να έμενε σε αυτό; Κανείς δεν ξέρει...
Σε μια ερημιά γνώρισα κι έναν μεσόκοπο ασκητή. Ατημέλητος, με ρούχα πολύ ταλαιπωρημένα, λιτοδίαιτος και φιλήσυχος. Ήταν προφανές πως δεν τηρούσε τους στοιχειώδεις κανόνες υγιεινής. Αλλά έδειχνε αφοβία στα μικρόβια και στις αρρώστιες. Δεν θυμήθηκε ποτέ ν’ ασθένησε ούτε να πήρε κάποιο φάρμακο!
Δείχνει να έχει άπλαστη καρδιά μωρού. "Πώς κι αποφάσισες ν’ ασκητέψεις γέροντα;", τον ρωτάω. "Ε μα... για ν’ αφιερωθεί κάποιος στο Θεό πρέπει να ’χει κάποια βίδα λασκαρισμένη. Να ’χει την καλή τρέλα που λένε!".
"Κι ήρθες απ’ την πρώτη στιγμή στον έρημο τούτο τόπο;"
"Μπα... πήγα σ’ ένα κοινοβιακό αλλά έφυγα το επόμενο βράδυ. Πέντε αδελφοί τσακώθηκαν γιατί διαφωνούσαν ποιος από δυο αγίους ήταν ενδοξότερος στα μάτια του θεού! Δεν άντεξα τη φασαρία κι έφυγα... Είμαι άνθρωπος της ησυχίας"...
Υπάρχουν όντως αρκετοί μοναχοί που είναι έτοιμοι ν’ αρπαχτούν με το παραμικρό. Μάλλον μετάνιωσαν που στερήθηκαν την κοσμική ζωή και τους έχουν σπάσει τα νεύρα. Γνώρισα σήμερα έναν τέτοιον. 
"Γειά σου γέροντα", του λέω. Με κοιτάει παράξενα κι απαντά "Γειά σπαν!". "Τι σημαίνει αυτό γέροντα, δεν σε κατάλαβα!". "Μίλησα στη γλώσσα σου. Και σημαίνει γειά σου και σπάσε!". "Γιατί μου μιλάς έτσι γέροντα; Εγώ ένα γειά σού είπα". "Έπρεπε να ξέρεις πως εδώ δε λένε γειά αλλά ευλόγησον!".
Τι να πω; Με τέτοιους ανθρώπους δεν έχει νόημα να συνεχίσεις να μιλάς. Ας πούμε, χάριν επιείκειας, πως είχε κάποια εμμονούλα με τις ευλογίες ο άνθρωπος...

Πέμπτη 28 Νοεμβρίου 2019

Αναζητώντας τους "αόρατους ερημίτες" του Άθωνα (Η΄ - Ακίνδυνη σαλότητα!)

Περπατώντας ατέλειωτες ώρες στις ερημιές του Άθωνα έβλεπα συνεχώς ίχνη ανθρώπινης παρουσίας. Φυσικά αυτό δεν σημαίνει πως ανήκαν στους "αόρατους ερημίτες". Δεν φαντάζεστε πόσοι παράξενοι άνθρωποι κυκλοφορούν σε τούτα τα μέρη. Από ξυλοκόπους και λαθροκυνηγούς μέχρι αρχαιοκάπηλους και ασκητές. Συνάντησα και δυο καλόγερους με τις καραμπίνες κι όλα τα σχετικά σύνεργα που είχαν βγει για κυνήγι. Δεν ξέρω αν αυτό επιτρέπεται. Δεν μπορώ να διανοηθώ ανθρώπους του Θεού να σκοτώνουν φιλήσυχα ζωάκια. Και άραγε τι το κάνουν το κυνήγι; Υποτίθεται πως δε επιτρέπεται να τρώνε κρέας...
Σε μια στροφή του μονοπατιού συμβαίνει κάτι το απροσδόκητο. Όλα έγιναν σε κλάσμα του δευτερολέπτου, οπότε κρατάω μια σοβαρή επιφύλαξη αν ήταν αυταπάτη, παιχνίδι του μυαλού ή αυθυποβολή.
Εκεί στο τέρμα του δρόμου πιάνω με την άκρη του ματιού μου μια ανθρώπινη παρουσία. Ήταν γυμνή, ίσως και ημίγυμνη, μπορεί κάτι να φορούσε στο σημείο της μέσης. Μόλις με βλέπει κάνει απότομη μεταβολή, μάλλον χάνει την ισορροπία της και κουτρουβαλάει σε μια μικρή πλαγιά κι εξαφανίζεται.
Προσωπικά δεν μπορώ να διανοηθώ πως υπάρχουν και σήμερα "γυμνίτες" που ασκητεύουν σαν τους αρχαίους Ινδούς γυμνοσοφιστές που διαβάζουμε στα βιβλία.
Συζητώ το θέμα με τον "πορτάρη" της επόμενης Μονής που συναντάω. Με διαβεβαιώνει πως στα μέρη αυτά υπάρχουν κάποιοι ελάχιστοι "παλαβιάρηδες", όπως τους αποκαλεί. Βέβαια, χρησιμοποιεί τον όρο με την καλή έννοια. Τους θεωρεί "δια Χριστόν σαλούς", που παριστάνουν τις βλαμμένες διάνοιες και τα παράσιτα της ζωής προκειμένου να αποφύγουν τις τιμές και τους επαίνους των ανθρώπων. Ουσιαστικά υποβιβάζονται σε υπανθρώπους προκειμένου να βιώσουν την άκρα ταπείνωση.
Εντάξει, ο "πορτάρης" έχει "καλό λογισμό" και ίσως ωραιοποιεί και εξιδανικεύει τις καταστάσεις. Πώς μπορεί να δίνει μια τόσο "υπεράνω" ερμηνεία χωρίς καν να γνωρίζει αυτούς τους ανθρώπους; Πώς, δηλαδή, αποκλείει να είναι εντελώς σαλοί κι όχι για χάρη της ταπείνωσης και της σωτηρίας τους;
Τουλάχιστον αυτοί δεν είναι ευτυχώς επικίνδυνοι. Μόλις δουν άλλον άνθρωπο σπεύδουν να εξαφανιστούν. Για φανταστείτε εκεί στην ερημιά να στην πέσουν 4-5 τέτοιοι "θεότρελοι" με απειλητικές διαθέσεις;

Τρίτη 26 Νοεμβρίου 2019

Αναζητώντας τους "αόρατους ερημίτες" του Άθωνα (Ζ΄ - Μοιάζω για "σπηλαιώτης";)

Συζητώντας με πολλούς αγιονορείτες και διαβάζοντας πολλά και διάφορα βιβλία κατέληξα στο συμπέρασμα πως αυτό με τους "αόρατους ερημίτες" δεν είναι και 100% μούφα. Βέβαια, ούτε το θείο χάρισμα της "αορατότητας" υπάρχει ούτε τον ακριβή αριθμό τους ξέρει κανένας, αφού ήταν μεταβαλλόμενος λόγω απωλειών, νέων προσχωρήσεων κ.λπ.
Οι λεγόμενοι "αόρατοι ερημίτες" ήταν μια ομάδα ασκητών που συγκροτήθηκε περίπου στις αρχές του 20ού αιώνα και ζούσε σε μέρη απόμερα αποφεύγοντας κάθε επαφή όχι μόνο με τον κόσμο αλλά και με την υπόλοιπη αγιορείτικη κοινότητα. 
Ήταν αναμαλιάρηδες, ίσως και ημίγυμνοι και έμοιαζαν περισσότερο με αγρίμια παρά με ανθρώπους. Η ομάδα αυτή σταδιακά παρήκμασε και το τελευταίο μέλος της πρέπει να πέθανε γύρω στα 1952.
Στο μεταξύ ο ουρανός έχει γίνει κατάμαυρος. Έρχεται σίγουρα καταιγίδα. Ευτυχώς δίπλα στο μονοπάτι μου βρέθηκε μια οπή στο βράχο και χώθηκα. Το σημαντικό σ’ αυτές τις περιπτώσεις είναι να μην μουσκέψεις. Γιατί τότε, αν δεν έχεις ν’ αλλάξεις ρούχα ή τρόπο να στεγνώσεις... σίγουρα θα παγώσεις!
Η βροχή άρχισε. Κανείς δεν ξέρει πόσο θα κρατήσει. Μπορεί και μέρες. Η νύχτα θα με βρει πάλι στο ύπαιθρο. Τώρα οι μέρες έχουν μικρύνει και σίγουρα δεν θα προλάβω να βρω κάποιο κελί ή σκήτη. Ευτυχώς έχω ακόμα δυο κονσέρβες στο σακίδιο. Αφήνω έξω απ’ το στόμιο της σπηλιάς ένα τσίγκινο δοχείο για να μαζέψω βρόχινο νερό, τουλάχιστον να ξεδιψάσω.
Ένας καλόγερος περνάει απ’ το μονοπάτι. Έχει μουσκέψει αλλά δείχνει χαλαρός. Με βλέπει στη σπηλιά και χωρίς να παραξενευτεί με ρωτά: "Είσαι κανούργιος σπηλαιώτης αδελφέ;". Σημειωτέον πως στο Όρος "σπηλαιώτες" λένε όσους μοναχούς αποφασίζουν να ζήσουν σε κάποιο σπήλαιο για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα (συνήθως σαρακοστές) ή και για όλη τους τη ζωή. Εκεί ζουν χωρίς διακόνημα και εργόχειρο, μόνο με προσευχή και σιωπή.
Δεν ξέρω αν μοιάζω για "σπηλαιώτης", αλλά έτσι με το σκουρόχρωμο αδιάβροχο και την κουκούλα μπορεί και ναι. Δεν έχω όρεξη για κουβέντες και δεν του απαντώ. 
Εκείνος δείχνει μάλλον ικανοποιημένος. Μάλλον φαντάζεται πως τηρώ με αυστηρότητα τον "κανόνα της σιωπής". "Υπάρχουν ακόμα γνήσιοι ασκητές στο όρος", θα σκέφτεται. Ίσως εκεί που θα πάει απόψε να διηγείται στους υπόλοιπους πως συνάντησε στο δρόμο του έναν απ’ τους"αόρατους ερημίτες"! Κάπως έτσι, με τέτοιες συμπτώσεις και παρεξηγήσεις, δημιουργούνται αυτοί οι θρύλοι...

Σάββατο 23 Νοεμβρίου 2019

Αναζητώντας τους "αόρατους ερημίτες" του Άθωνα (ΣΤ΄ - Μου λείπει το κουτσομπολιό!)

Αφήνω πίσω μου τη λεγόμενη "έρημο του Άθωνα" και τη Μεγίστη Λαύρα. Σύμφωνα με νεότερες πληροφορίες οι "αόρατοι ερημίτες" τέτοια εποχή περίπου πηγαίνουν για ξεχειμώνιασμα στην περιοχή μεταξύ των Μονών Ξηροποτάμου και Αγίου Παντελεήμονα. Γιατί εκεί έχει λιγότερο κρύο και περισσότερο ήλιο.
Οπότε, να ’μαι κι εγώ στα ξηροποταμινά λιβάδια...
Μ’ έχει κόψει η πείνα κι ευτυχώς πέφτω πάνω σ’ ένα Κελί που γιορτάζει την ώρα του φαγητού. Για να είμαι ειλικρινής η φιλοξενία τους ήταν αβρααμική. Κι ας εμφανίστηκα εκτάκτως κι από του πουθενά. 
Όπως λένε οι Πατέρες, όσοι έρχονται προγραμματισμένα τους καλεί το κελί. Κι όσοι έρχονται εκτάκτως τους καλεί ο Άγιος που εορτάζει!
Στην τράπεζα μου έκανε εντύπωση η λακωνικότητα των παρισταμένων. Τηρούσαν ευλαβικά τον αγιορείτικο κανόνα "εάν μη κινηθεί λόγος, μη κινείς λόγον". Κι αφού κανείς δεν τολμούσε ν’ ανοίξει συζήτηση, την περάσαμε στα μουγκά!
Ήμουν βιαστικός κι έφυγα πρώτος. Ένας μοναχός με ξεπροβόδισε λέγοντάς μου "τον Θεό τον συναντάς πιο εύκολα στα μονοπάτια με τα ταλαιπωρημένα πόδια παρά στο δρόμο με τις εξατμίσεις, την ταχύτητα και την ευκολία. Σε καλό δρόμο είσαι αδελφέ!".
Λίγο παρακάτω συνάντησα μια παρέα λαϊκών προσκηνυτών. Μου είχε λείψει το κουτσομπολιό κι η αργολογία και τη χώθηκα. Μιλούσαν για τους γέροντες ("αγίους" πλέον) Παΐσιος και Πορφύριο. 
Ένας έλεγε πως οι δύο γεροντάδες στα τελευταία χρόνια της ζωής τους συχνά μιλούσαν απότομα και αυστηρά στους κοντινούς τους ανθρώπους. Ανέφερε μάλιστα και συγκεκριμένα παραδείγματα. Πως κάποτε ο Παΐσιος είχε καλέσει στη Σουρωτή έναν μοναχό κι όταν εκείνος πήγε, δεν τον δέχθηκε και είπε να του διαβιβάσουν την εντολή του "να τσακιστεί να φύγει για το Άγιο Όρος"!
Για τον δε Πορφύριο είπε πως μια φορά χειροδίκησε εις βάρος του υποτακτικού του, τραβώντας τον απ’ τα γένια, ενώ στην αδελφή του, τη γερόντισσα Πορφυρία, που ήταν 60 ετών και είχε ένα πρησμένο πόδι, της έλεγε "τεμπέλα, ν’ ανεβαίνεις δυο-δυο τα σκαλιά"!
Βέβαια, η άποψη της παρέας ήταν πως οι γεροντάδες το έκαναν για το καλό των υποτακτικών, για να μην πάρουν τα μυαλά τους αέρα και κυριευθούν από αλαζονεία και εγωισμό. Στ’ Αγιονόρος λένε "καλύτερα να σε ταπεινώσει ο γέροντάς σου παρά ο διάβολος"!
Εγώ απλώς σας τα αναφέρω χωρίς να παίρνω θέση...

Πέμπτη 21 Νοεμβρίου 2019

Αναζητώντας τους "αόρατους ερημίτες" του Άθωνα (Ε΄ - Η γλώσσα της κόμπρας!)

Επικεντρώνω τις αναζητήσεις μου στην άγρια και δυσπρόσιτη περιοχή από Μεγάλη Λαύρα και πάνω. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι "αόρατοι ερημίτες", αν υπάρχουν, μάλλον εκεί θα βρίσκονται.
Τα γύρισα όλα τα μέρη. Περισσότερο διαβολότοποι μοιάζουν παρά αγιότοποι. Αφιλόξενοι, με έντονα καιρικά φαινόμενα, παντού κρύβουν κινδύνους...
Αγία Άννα, Μικρά Αγία Άννα, Καυσοκαλύβια, Χαΐρι, Περδίκι, Κρύα Νερά, στην περιοχή του "Κυρ Ησαϊου", Προβάτα, Καρούλια, Κατουνάκια, Κουκουζέλικα, Γιαννακόπουλα, Κερασιά, μέχρι και στη φρικτή Βίγλα έφτασα, στο απόκρημνο σπηλαιώδες κελί του Οσίου Θεοδώρου που έζησε εκεί τον 18ο αιώνα. Δεν βρήκα τίποτα απολύτως.
Ο παλιόκαιρος με δυσκολεύει αρκετά. Αλλά το καλοκαίρι είναι χειρότερα. Η ζέστη είναι μεγάλη και ο ιδρώτας τρέχει συνεχώς. Τουλάχιστον τώρα δεν έχεις ανάγκη για μπάνιο και δεν φοβάσαι και τα δηλητηριώδη φίδια που φωλιάζουν στις πέτρες και στις χαραμάδες των βράχων.
Αυτό με τα φίδια το συζήτησα με κάτι μοναχούς στη Μεγίστη Λαύρα. Τους ρώτησα πώς οι μοναχοί αντιμετωπίζουν τον καθημερινό κίνδυνο από αιφνίδια δαγκώματα φιδιών, σκορπιών κ.λπ. 
Η απάντηση ήταν εντυπωσιακή. Μου είπαν πως στο σκευοφυλάκιο της Μονής φυλάσσεται ως σπάνιο κειμήλιο (αυτοκρατορικό δώρο μάλλον του Νικηφόρου Φωκά) η γλώσσα μιας ινδικής κόμπρας. Η γλώσσα αυτή περιέχει ακόμα και σήμερα (μετά από 1000 χρόνια!) δηλητήριο. Φυλάσσεται σε μια μεταλική θήκη διάτρητη, μεγέθους μιας παλάμης. Αυτή τη θήκη την αφήνουν για μισή ώρα σε μια λεκάνη με νερό μέχρι να βγουν φυσαλίδες. Το νερό αυτό το βάζουν σε μικρά μπουκαλάκια και το μοιράζουν στους μοναχούς γιατί λειτουργεί ως αντίδοτο των δηλητηριωδών ερπετών!
Μιλάμε για επιστημονικότατα πράγματα τώρα...

Τρίτη 19 Νοεμβρίου 2019

Αναζητώντας τους "αόρατους ερημίτες" του Άθωνα (Δ΄ - Το φίνις του Κόσμου!)

Δεν ήρθα στο Όρος για να κλωσίσω. Δεν κάθομαι σε κανένα μέρος πάνω από τέσσερις ώρες. Ακόμα και τη νύχτα θα προτιμούσα να κοιμάμαι έξω στη φύση κι όχι σε κάποιο μοναστήρι ή κελί. Αλλά μου είπαν πως μάλλον κυκλοφορούν λύκοι και είναι επικίνδυνο. 
Υπάρχει και μια πληροφορία πως ένας εργάτης κοιμήθηκε κάτω από κάποιο δέντρο κι ένας λύκος τον πλησίασε, προφανώς γιατί μύριζε το δερμάτινο μπουφάν του κατσικίλα. Αλλά δεν συνέβη κάτι δυσάρεστο.
Γενικά, μου έχουν βγάλει το παρατσούκλι "καυσοκαλυβίτης". Γιατί σαν τον παλιό εκείνον ασκητή, τον Μάξιμο, δεν στεριώνω πουθενά. Έχω τον απαλούκωτο.
Αλλά δεν πρέπει να ξεχνάω τον λόγο που είμαι εδώ. Πρέπει να βρω τους "αόρατους ερημίτες". Η λογική λέει πως πρέπει ν’ αρχίσω το ψάξιμο απ’ τις σπηλιές που ασκήτεψαν παλιοί αναχωρητές κι άγιοι. Βρήκα, λοιπόν, ένα σχετικό βιβλίο με κάτι χάρτες της πυρκαγιάς, κι άρχισα την περιπλάνηση.
Δεν θα σας κουράσω με ονόματα ασκητών, διαδρομές και σπηλαιοκαταγραφές. Ένα σας λέω μόνο. Πως τα περισσότερα σπήλαια είναι γεμάτα με κόκαλα. Αλλά δεν μπορώ να διακρίνω αν είναι από ζώα ή ανθρώπους. 
Εννοείται πως ούτε μυροβλίσματα αισθάνθηκα ούτε την παρουσία δαιμονίων διαισθάνθηκα. Μόνο στο βουνό Καρμήλι, πάνω απ’ την Κερασιά, τρόμαξα κάπως. Το ονόμασα "όρος των κεραυνών". Η κακοκαιρία δεν διευκολύνει το έργο μου. 
Πιο κάτω συναντώ δύο ανθρώπους ταλαιπωρημένους. Είναι Έλληνες απ’ την Αυστραλία που ένας θεός ξέρει τι ήρθαν να βρουν ή να μάθουν στ’ Αγιονόρος. Συνεχίζουμε παρέα. 
Κάπου συναντάμε ένα καλογέρι. Οι Αυστραλοί ενθουσιάζονται. "Φάδερ!", φωνάζει ο ένας. "Ξέρετε πότε θα γίνει το φίνις του κόσμου;". "Η συντέλεια εννοεί πάτερ", διευκρινίζω. "Και τι είμαι βρε παιδιά εγώ", απαντάει ο καημένος ο μοναχός. "Ο μάγος της φυλής να σας πω το μέλλον, ή ο κατάλογος του ΟΤΕ να απαντώ στα πάντα;".   Ωραίοοοοοςςς.
Το βράδυ στη Σκήτη που μας φιλοξένησε έπεσε στα χέρια μου ένας βίος του Ιωαννικίου του Μεγάλου. Πηγαίνοντας κάποτε στο μοναστήρι του συνάντησε μια αλαφιασμένη καλόγρια που είχε κατακλυστεί από αισχρούς λογισμούς (κοινώς... είχε μεγάλες κάβλες) και ήθελε να πετάξει τα ράσα. 
Τότε ο Ιωαννίκιος παρακάλεσε το θεό να σηκώσει αυτός όλο το βάρος της μοναχής. Και αμέσως γέμισε από πάνω ως κάτω με πνευματικές ακαθαρσίες. Ο Άγιος έφτασε στην απελπισία και έτρεξε σε μια κοντινή σπηλιά που ζούσε ένα λιοντάρι. Προτίμησε να τον κατασπαράξει το θηρίο παρά να υποκύψει στον πειρασμό. Όμως ο λέων μόλις τον είδε βρυχήθηκε κι εγκατέλειψε το σπήλαιο. Η ιστορία είχε καλό τέλος...

Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2019

Αναζητώντας τους "αόρατους ερημίτες" του Άθωνα (Γ΄ - Άντε τώρα να βγάλεις τους δαίμονες απ’ τη σπηλιά!)

Όσοι πάνε συχνά στ’ Αγιονόρος το ξέρουν καλά: ό,τι περιμένεις να βρεις κι ό,τι αναζητάς αυτό θα βρεις. Πας να βρεις αγιότητα και θαύματα, θα τα βρεις. Ψάχνεις για ομοφυλοφιλίες και σκάνδαλα, πάλι θα τα βρεις. Όλα εξαρτώνται απ’ την προδιάθεσή σου. 
Αλλά εγώ είμαι πλέον αποφασισμένος να μην πέσω στη γνωστή παγίδα. Θα παλέψω να μείνω ουδέτερος κι απροκατάληπτος παρατηρητής...
Σήμερα έγινα για μια ακόμα φορά μάρτυρας του πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος της υποβολής στα θρησκευτικά θέματα. Στο Πρωτάτο ένα μικρό παιδάκι μόλις 8 ετών, που ήρθε εδώ με τον πατέρα και τον θείο του, ισχυρίζεται πως είδε την ίδια την Παναγία ντυμένη καλόγρια να στέκεται δίπλα στην εικόνα της κρατώντας μία λαμπάδα. 
Εγκαταλείπω το δροσερό μονοπάτι κι ανεβασμένος σ’ ένα μουλάρι που νοίκιασα περνάω σύριζα τον μεγάλο γκρεμό αγναντεύοντας την απέραντη θάλασσα. Το ζώο ατάραχο, με άγνοια του κινδύνου, ζεν... Εγώ ψάχνω τους "αόρατους ερημίτες" με μουλαρίσιο πείσμα και γαϊδουρινή υπομονή. 
Συναντάω έναν ψηλόλιγνο καλόγερο με κατάλευκη βιβλική γενειάδα και βλέμμα προσευχητικό. "Ευλόγησον!", του φωνάζω. Φαίνεται μάγκας και μπαίνει κατευθείαν στο ψητό. "Τι ψάχνεις στα μέρη μας παλικάρι μου;". "Τους αόρατους ασκητές γέροντα". "Και τι θα τους κάνεις;" 
Εδώ με κυρίευσε πάλι το δαιμόνιο της ειρωνείας και του χαβαλέ. "Θα τους ανεβάσω στο φέις γέροντα να μαζέψω πολλά λάικ!". Η απάντηση ήταν σούπερ: "Άσε τα λάικ και τα βλάικ και κοίτα να βρεις την ειρήνη μέσα σου". Και συνέχισε τον δρόμο του κάνοντας κομποσκοίνι...
Κάποια στιγμή περνάω απ’ τη σπηλιά που ασκήτεψε ο όσιος Πέτρος ο Αθωνίτης. Ανοίγω το βιβλίο μου και διαβάζω τον βίο του. 
Έζησε, λέει, τον 7ο αιώνα κι ήταν σπουδαίος στρατιωτικός. Αλλά σε μια εκστρατεία αιχμαλωτίστηκε και καθώς ήταν κλεισμένος στη φυλακή προσευχήθηκε στον Άγιο Νικόλαο να τον απαλλάξει απ’ τα δεσμά του. Αλλά ο Άγιος εμφανίστηκε και του λέει πως το χάρισμα της απελευθέρωσης ο Θεός το έδωσε στον Άγιο Συμεών τον Θεοδόχο κι όχι σ’ αυτόν! 
Ντόινγκγκγκγ. Έλεος ρε παιδιά. Πώς τα γράφετε αυτά και δεν κοκκινίζετε; Πόση βλακεία πια;
Για να μην τα πολυλογώ, τελικά ο Άγιος Συμεών, ως καθ’ ύλην αποκλειστικά αρμόδιος, ελευθέρωσε τον Πέτρο που πήγε να ασκητέψει στο Όρος, βρήκε τη συγκεκριμένη σπηλιά, αλλά προέκυψε νέο πρόβλημα. Ήταν γεμάτη δαιμόνια! Δεύτερη κεραμίδα στο κεφάλι μου... 
Τελικά ο Άγιος κατάφερε και εξέβαλε τα δαιμόνια απ’ τη σπηλιά, όπως έκαναν οι πρωτόγονοι με τις αρκούδες, κι έζησε εκεί 53 χρόνια νηστεύοντας, προσευχόμενος και πολεμούμενος απ’ τους δαίμονες. Τους οποίους μάλλον τους ξεσπίτωσε αλλά δεν τους έδιωξε και τόσο μακριά, με αποτέλεσμα να τους έχει καθημερινά μουσαφίρηδες...

Παρασκευή 15 Νοεμβρίου 2019

Αναζητώντας τους "αόρατους ερημίτες" του Άθωνα (Β΄ - Στ’ Αγιονόρος έμαθα τι είναι Διαλογισμός!)

Ο καιρός στον Άθωνα έχει ήδη ψιλοχειμωνιάσει. Περπατάω μόνος μου με το σακίδιο στην πλάτη και μια αυτοσχέδια μαγκούρα. Ανασαίνω τις μυρωδιές απ’ το καμμένο ξύλο και τη νοτισμένη γη. 
Κάποια πουλάκια μού κρατάνε παρέα στην κοπιαστική πεζοπορία. Οι μολυβένιες στέγες απ’ τα κελιά που προσπερνώ προσφέρουν μια ελάχιστη παρηγοριά ανθρώπινης παρουσίας. Δεν χτυπάω πόρτες, δεν ανοίγω συζητήσεις. Θέλω να προστατέψω την πολύτιμη εσωτερική μου γαλήνη.
Αν συναντήσω κανέναν στο δρόμο μου τον ρωτάω για τους "αόρατους ερημίτες" που ψάχνω. Οι περισσότεροι με περνάνε για τρελό. Κάποιοι με ειρωνεύονται. 
Ελάχιστοι προσπαθούν να μου δώσουν συμβουλές. Όπως... "θα τους καταλάβεις απ’ την ευωδία του τόπου" ή "να πας στα Καρούλια, στα Καυσοκαλύβια, στην Αγία Άννα, στο Χαϊρι, εκεί θα τους βρεις! Αλλά βγες απ’ το μονοπάτι, μπες βαθιά στο δάσος ή στην έρημο"...
Άρχισε ένα βασανιστικό ψιλοβρόχι. Μες στην καταχνιά συναντώ έναν παράξενο άνθρωπο. Προσπαθεί να με αποφύγει. Τον πλησιάζω και διαπιστώνω πως είναι Ασιάτης. Μου λέει ότι είναι βουδιστής και πραγματοποιεί περιοδεία στα παγκόσμια θρησκευτικά προσκυνήματα. Δεν θέλει πολλές κουβέντες. Τον παρακαλώ να μου δώσει απάντηση σε ένα μόνο ερώτημα: "τι είναι διαλογισμός με απλά λόγια;". Η απάντησή του μου άρεσε:
"Όλα είναι και γίνονται διαλογισμός. Όταν τρως να τρως, κι όταν περπατάς να περπατάς. Εσείς οι Δυτικοί όταν τρώτε μιλάτε, όταν ξαπλώνετε σκέφτεστε κι όταν περπατάτε διαβάζετε (αυτό το είπε για μένα που και στ’ Αγιονόρος περπατάω με ένα βιβλίο στο χέρι!). Οι σκέψεις σας σκορπίζονται εδώ κι εκεί, συνέχεια σας απορροφά κάτι διαφορετικό απ’ αυτό που κάνετε. Σπάνια εστιάζετε στο παρόν. Όμως η άναρχη σκέψη αντιμάχεται τη συγκέντρωση και τον διαλογισμό".
Αυτά είπε και μου ’κανε νόημα πως η συζήτησή μας τέλειωσε.
Ένας κεραυνός έσκισε τον ουρανό και μια φοβερή βροντή έκανε τη γη να τρέμει κάτω απ’ τα πόδια μου. Προλαβαίνω και χώνομαι σε μια εγκαταλειμμένη καλύβα. Όλα μικρά και στενά εδώ μέσα. Τι ευλογημένη φτώχεια; Τίποτα υπερήφανο. Όλα γαλήνια και ταπεινά. 
Νιώθω μια ακατανόητη οικειότητα με τον τόπο. Άλλωστε τι και πόσα θέλει ο άνθρωπος για να νιώσει ευτυχισμένος;

Τετάρτη 13 Νοεμβρίου 2019

Αναζητώντας τους "αόρατους ερημίτες" του Άθωνα (Α΄ - Κάνουμε τις αδυναμίες μας, αρετές!)

 
Αυτή τη φορά δεν θα πάω στο Όρος ούτε για θρησκευτικό τουρισμό ούτε για φυσιολατρία. Θα πάω για περιπέτεια! Ναι, δεν κάνω καθόλου πλάκα.
Αποφάσισα να πάω για να ψάξω και να βρω αυτούς τους περιβόητους "αόρατους ερημίτες"! Που σύμφωνα με την παράδοση ζουν σε σπηλιές και δάση, γυμνοί, άπλυτοι κι ακούρευτοι, σαν πραγματικά θηρία, που έχουν απ’ τον Θεό το χάρισμα να γίνονται ορατοί μόνο όταν κι απ’ όποιους αυτοί επιλέγουν. Δηλαδή εσύ μπορεί να περάσεις δίπλα τους και να μην τους δεις καν...
Πολλά και διάφορα λέγονται γι’ αυτούς. Πως είναι επτά ή δώδεκα και πως όταν κάποιος πεθάνει αναπληρώνεται από κάποιον άλλον αγιορείτη ασκητή. Και πως αυτοί θα κάνουν στην κορυφή του Άθωνα, στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος, την τελευταία λειτουργία πριν τη Δευτέρα Παρουσία του Ιησού...
Να σας πω την αλήθεια, όλ’ αυτά τα θεωρώ θρύλους και παραμύθια. Βέβαια, γνωρίζω πως στα βουνά και στα δέση του Άθωνα ζουν κρυμμένοι πολλοί και διάφοροι. Φυγόποινοι, φυγόστρατοι, λαθρέμποροι, αρχαιοκάπηλοι, αλλά και κάποιοι βαρεμένοι ασκητές. 
Ειδικά για τους τελευταίους δεν έχω και την καλύτερη ιδέα. Μπορεί ο πολύς κόσμος να τους θαυμάζει που επέλεξαν να ζήσουν σε συνθήκες απόλυτης στέρησης, μοναξιάς κ.λπ. Όμως αυτοί κάνουν αυτό ακριβώς που γουστάρουν και τίποτα παραπάνω. Αν κάποιος είναι αντικοινωνικός, ανίκανος να ζήσει σε ανταγωνιστικό περιβάλλον, θρησκόληπτος, στερούμενος προσωπικότητας και επιλογών, μπορεί στο μοναχικό βίο να βρει το ιδανικό του. 
Γενικά, οι άνθρωποι έχουμε την τάση να μετατρέπουμε τις αδυναμίες μας σε αρετές. Και δεν το κάνουν μόνο οι μοναχοί και οι ασκητές. Το κάνουν και πολλοί "σοφοί". 
Π.χ. ο αρχαίος φιλόσοφος Διογένης ο Κυνικός, μιας και δεν ήταν Αθηναίος πολίτης και στερούνταν τα αντίστοιχα πολιτικά δικαιώματα, το έπαιξε κοσμοπολίτης και ύμνησε την ιδέα της απατρίας. 
Αλλά κι ο Νίτσε εξέφραζε την απέχθειά του στους καθοδηγητές και στους οπαδούς. Ο ίδιος όμως προσπάθησε πολύ να αποκτήσει οπαδούς, αλλά επειδή δεν βρήκε κανέναν όσο ζούσε, το έπαιξε εχθρός των ιδεολογικών συστημάτων και της ιδεολογικής χειραγώγησης...

Παρασκευή 8 Νοεμβρίου 2019

Γιορτάζω απόψε και το μυαλό μου φλυαρεί...

Απεχθάνομαι ό,τι δεν είναι εντελώς αμοιβαίο. Μ' αρέσει το τζάκι κι η κουβεντούλα. Μ' αρέσουν κι οι γυναίκες με τα πλατιά χαμόγελα. Θέλω μια ζωή συγχρόνως περιπετειώδη και στοχαστική...
Η ζωή μου είναι μια μεγάλη σειρά αποχαιρετισμών. Σε φίλους, ερωμένες, ιδεολογίες... Κάθε χωρισμός έχει και το κεντρί του. Ο καλύτερος τρόπος να λες "αντίο" είναι να προχωράς γρήγορα παρακάτω. Σοφό είναι να διακόπτεις μια σχέση με χάρη και γούστο.
Η ελπίδα είναι κάτι ευχάριστο μα και ριψοκίνδυνο. Αλλά είναι κάτι που το χάνουμε μεγαλώνοντας. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό. Η απώλεια της ελπίδας είναι μια μεγάλη ευκαιρία ν' αλλάξουμε ζωή ή στάση. Καλύτερα να προσεγγίζουμε το μέλλον σαν έναν απλό φίλο. Και να απαλλαγούμε απ' τις μεγάλες προσδοκίες. Όσο λιγότερα θέλω, τόσο περισσότερα φαίνεται να έχω...
Προτιμώ μια ρευστή προσέγγιση της ζωής. Προσπαθώ να γίνω προσαρμοστικός κι ευέλικτος. Να μη φοβάμαι τις αλλαγές. Να δημιουργώ ευκαιρίες για νέες εμπειρίες. Καλύτερα να βολοδέρνεις στα κύματα του ωκεανού παρά να κωπηλατείς στα πληκτικά νερά μιας ήρεμης λίμνης ατενίζοντας τις ακίνητες και ανιαρές όχθες της...
Δεν θέλω να ζω προγραμματισμένα. Ούτε να έχω σαφείς και ξεκάθαρους στόχους στη ζωή μου. Θέλω να βλέπω τον κόσμο σαν σουλάτσο. Να πετάγομαι από δω κι από κει. Τρέμω και στην ιδέα πως μπορεί να ξυπνήσω ένα πρωί διάσημος και πλούσιος. Το βόλεμα είναι ο μεγαλύτερος εχθρός μας. Δεν με νοιάζει ούτε και θέλω να ξέρω τι θα μου ξημερώσει. Κουράστηκα ν' αναζητώ την ασφάλεια. Καλό είναι να πετάμε στα σκουπίδια όλα τα σχέδια, αλλά σοφό να φροντίζουμε να διαθέτουμε τα κατάλληλα "υλικά"...
Ποτέ δεν εμπιστεύτηκα όσους συνηθίζουν να δίνουν συμβουλές, να το παίζουν δάσκαλοι, γκουρού, προφήτες, "γεροντάδες". Η ηθικολογία γεννάει την υποκρισία. Περιφρονώ τους οπαδούς, όσους ψάχνουν για έτοιμες λύσεις, για κάθε είδους λιμανάκια για αραξοβόλι. Θέλω να παραμείνω για πάντα το ρομαντικό και άγριο παιδί που δεν εξημερώνεται. Που δεν μπορεί ν' αντισταθεί στην πρώτη νύχτα κανενός πράγματος. Αν ακούσετε κάτι άσχημο για μένα, δεν θα είναι ψέμα. Ίσως μόνο λίγο υπερβολικό...

Τρίτη 5 Νοεμβρίου 2019

Πόσο "ένδοξοι" ήταν οι βασιλείς του Βυζαντίου? (ΙΒ' - Μόνο φρίκη!)

Μετά τη δολοφονία του Κώνστα στις Συρακούσες, η Σύγκλητος της Κωνσταντινούπολης ανακήρυξε διάδοχο τον γιο του Κωνσταντίνο, με τον όρο να μην μεταφέρει την πρωτεύουσα αλλού. Ο νέος αυτοκράτορας έσπευσε στις Συρακούσες όπου έπνιξε στο αίμα τους σφετεριστές του θρόνου και τους δολοφόνους του πατέρα του. 
Στη συνέχεια έσπευσε να καθαρίσει τους λογαριασμούς του με την υπόλοιπη οικογένεια και ιδίως με τα αδέλφια του Ηράκλειο και Τιβέριο που είχαν ήδη συγκεντρώσει δικό τους στρατό στη Χαλκηδόνα. Ο Κωνσταντίνος, αφού κρέμασε σε περίοπτη θέση τους πρεσβευτές των στασιαστών, έκοψε τις μύτες των αδελφών του για να μην μπορούν ν' ανέβουν στο θρόνο.
Όταν πέθανε ο Κωνσταντίνος (γνωστός ως Πωγωνάτος), τον διαδέχθηκε ο αιμοσταγής γιος του Ιουστινιανός Δ'. Επί των ημερών του έγιναν εκτεταμένες εθνοκαθάρσεις και αναγκαστικές εκτοπίσεις πληθυσμών, άλα Στάλιν. Με απαίτηση των Αράβων μετέφερε τους Μαρωνίτες απ' το Λίβανο στη Θράκη. Στη συνέχεια και οι Κύπριοι μεταφέρθηκαν αναγκαστικά στη Μικρασία. Ελάχιστοι επέστρεψαν στην πατρίδα τους. Κατά τ' άλλα η συνέχεια της φυλής είναι "τεκμηριωμένη"!
Η παραφροσύνη του Ιουστινιανού προκάλεσε την εξέγερση λαού και στρατού, τον συνέλαβαν, τον οδήγησαν στον ιππόδρομο, του έκοψαν τη μύτη και τον εξόρισαν στη Χερσώνα.
Στο θρόνο ανέβηκε ο Λεόντιος που ανατράπηκε με νέο στρατιωτικό κίνημα, ρινοτομήθηκε και έζησε ως ιδιώτης μέχρι που επέστρεψε στο θρόνο ο Ιουστινιανός που τον αποκεφάλισε χλευάζοντάς τον. Το ίδιο έκανε και με τους στρατηγούς που βασίλευσαν κατά τη διάρκεια της εξορίας του. Ακόμα και τον πατριάρχη τύφλωσε και τον εξόρισε στη Ρώμη. Ολόκληρο το κράτος κατελήφθη από τον τρόμο.
Ακολούθησε νέα στρατιωτική στάση απ' τον Βαρδάνη, που πήρε το όνομα Φιλιππικός. Αυτός έστειλε εναντίον του αυτοκράτορα τον αξιωματικό Ηλία που συνέλαβε τον μανιακό Ιουστινιανό, τον έσφαξε με τα ίδια του τα χέρια, κάνοντας το ίδιο και στον γιο του-διάδοχο, εξαλείφοντας έτσι το γένος του Ηρακλείου.
Αλλά κι ο Φιλιππικός ανατράπηκε από στρατιωτικό πραξικόπημα, συνελήφθη και τυφλώθηκε. 
Μιλάμε τώρα για φρικιαστικές ιστορίες, εντελώς βάρβαρες και καυκασιανές, που καμία σχέση δεν είχαν με τον ελληνο-ρωμαϊκό πολιτισμό...

Παρασκευή 1 Νοεμβρίου 2019

Στο ναρκοπέδιο των σχέσεων...

Ας συνοψίσουμε όσα έχουμε πει ως τώρα για τις σχέσεις:
- Αν σπύρεις προσδοκίες θα θερίσεις απογοητεύσεις. Κανένας δεν μπορεί να καλύψει πλήρως και μονίμως τις ανάγκες σου. Ο μόνος σίγουρος φίλος σου είναι ο εαυτός σου. Μην τον παραμελείς για το χατήρι κανενός...
- Οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους. Ξεκαθάρισε απ' την αρχή και με ειλικρίνεια τι θες και τι περιμένεις απ' τον άλλον. Και απαίτησε να κάνει κι εκείνος το ίδιο...
- Μη βιάζεσαι να δεσμευτείς. Πάρε το χρόνο σου και προσπάθησε να γνωρίσεις όσο καλύτερα γίνεται τον υποψήφιο σύντροφό σου. Κάθε σχέση είναι μια επένδυση ζωής. Μην ποντάρεις σε σαπάκια...
- Ακόμα κι αν είσαι σε σχέση, πάντα να βρίσκεις χρόνο να κάνεις πράγματα μόνος σου. Το να είσαι μόνος δες το σαν περιπέτεια, σαν μια ευκαιρία να γνωρίσεις καλύτερα τον εαυτό σου, κι όχι σαν μια μεγάλη δοκιμασία. Αν εκπαιδευτείς να περνάς καλά και μόνος σου δεν πρόκειται να εξαρτηθείς από κανέναν άλλον κι ούτε θα γίνεις μαλάκιο για να μην τον χάσεις...
- Ποτέ μην επιδιώξεις να έχεις κάποιον άλλον αλυσοδεμένο δίπλα σου. Δεν υπάρχει πιο μεγάλη αναξιοπρέπεια απ' το να προσπαθείς να κρατήσεις κάποιον κοντά σου με το στανιό. Ο κανόνας της ζωής είναι η μοναχικότητα. Οι σχέσεις έρχονται και παρέρχονται. Κοίτα να τα 'χεις βρει με τον εαυτό τους κι άσε τους άλλους να κουρεύονται...
- Τα πάντα γύρω μας και μέσα μας αλλάζουν διαρκώς. Μη φοβάσαι τις αλλαγές. Μη διστάζεις ν' αλλάζεις. Να απολαμβάνεις τις αλλαγές. Και να έχεις πάντα τα κλειδιά στο χέρι. Και το καπελάκι σου έτοιμο να το φορέσεις στραβά και ... άντε γεια. Δεν είσαι δέντρο ακίνητο-καρφωμένο σε ένα σημείο...
- Μην επιτρέπεις σε κανέναν να σε υποτιμά, χειραγωγεί, κακομεταχειρίζεται, εκβιάζει, προσβάλλει. Όλ' αυτά δεν μπορούν ποτέ να γίνουν χωρίς τη δική σου, σιωπηρή έστω, συγκατάθεση. Αντέδρασε αποφασιστικά με το πρώτο κρούσμα αυτοϋποτίμησής σου...
- Σχέση χωρίς (και) τσακωμούς δεν γίνεται. Αν δείτε ζευγάρια απολύτως ειρηνικά σημαίνει πώς κάποια πράγματα καταπιέζονται ή συγκαλύπτονται. Τα καυγαδάκια είναι σαν τη χύτρα. Αφήνουν να εκτονωθεί η ένταση και να μην σωρεύονται θυμοί και πικρίες. Γι' αυτό και είναι αφροδισιακά...
- Μην υποτιμάτε τους σκελετούς που κρύβονται στη ντουλάπα του υποψήφιου συντρόφου σας. Μου έτυχε περίπτωση κοριτσιού που της θύμιζα τον απόμακρο πατέρα της, και τα 'φτιαξε μαζί μου για να με κάνει να την αγαπήσω και να την προσέξω όπως δεν το έκανε ποτέ ο πατέρας της...
- Κατά κανόνα χρησιμοποιούμε το σεξ για να στηρίξουμε το εύθραυστο εγώ μας. Ναι, το σεξ είναι αναμφίβολα μια εκτόνωση, ένα υπέροχο φυσικό αγχολυτικό, αλλά κι ένας τρόπος να φωνάξουμε στον άλλον "κατάλαβέ με", "αγάπησέ με", "συμπάθησέ με"! Όλοι χρειαζόμαστε απελπισμένα να μας αποδεχθούν οι άλλοι, να μας γνωρίσουν, να μας κάνουν να νιώσουμε ξεχωριστοί...
Είναι κι άλλα πολλά, αλλά βαρέθηκα να πληκτρολογώ...