Σάββατο 29 Δεκεμβρίου 2012

Αρίστιππος Κυρηναίος: ο αγαπημένος μου φιλόσοφος.

Ο "δικός μου" φιλόσοφος δεν ήταν "θεός", "βαρύ πεπόνι", "τέλειος"...
Ήταν ρεαλιστής, ανθρώπινος, με τις ατέλειες, τις αδυναμίες, τα κουσούρια, αλλά και τις εξάρσεις του.
Καταγόταν απ' την Κυρήνη και σπούδασε στην Αθήνα.
Ήταν απ' τους σημαντικότερους μαθητές του Σωκράτη, αλλά τον είχε ψιλογραμμένο το δάσκαλο.
Γι' αυτό και μόλις εκείνος πέθανε, ο Αρίστιππος έσπευσε να γίνει σοφιστής.
Δηλαδή επαγγελματίας δάσκαλος, πολύ καλά αμειβόμενος.
Φιλοξενήθηκε και από πολλούς τυράννους της εποχής του, τους οποίους κολάκευε και ζούσε με πολυτέλεια στις αυλές τους.
Όταν γύρισε στην πατρίδα την Κυρήνη ίδρυσε φιλοσοφική Σχολή, γνωστή ως "Κυρηναϊκή" ή "Ηδονιστική".
Κατά τη γνώμη του η γνώση είχε αξία μόνο όταν συνοδεύεται από πρακτική χρησιμότητα.
Γι' αυτό και περιφρονούσε τα μαθηματικά: δεν εξετάζουν ούτε μας λένε τι είναι βλαβερό και τι ωφέλιμο.
Απ' τη φύση η ηδονή είναι ευάρεστη και ο πόνος δυσάρεστος. Γι' αυτό η ηδονή αποτελεί αγαθό και εκφράζει την ανώτατη ηθική. Είναι εντελώς αδιάφορη η πηγή προέλευσης των ηδονών.
Όμως την ηδονή, ως ύψιστο αγαθό, πρέπει να την κατευθύνει η σύνεση και εγκράτεια, και να την εξευγενίζει η παιδεία.
Η τάση του για αυτοκυριαρχία, ανεξαρτησία και ελευθερία τον κράτησαν μακριά απ' την πολιτική.
Δεν δέχθηκε καν να γίνει πολίτης μιας πόλης-κράτους. Ζούσε παντού ως μέτοικος... 
Μπορεί σκοπός να είναι η απόλαυση της ζωής αλλά ο άνθρωπος πρέπει να υποτάσσει και να μην υποτάσσεται στις ηδονές.
Ο Αρίστιππος υπήρξε εραστής και της περιβόητης εταίρας Λαϊδας.
Αλλά διευκρίνιζε: "Κατέχω τη Λαϊδα και δεν κατέχομαι απ' αυτήν"...

10 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Τείνω να συμφωνήσω με τη βάση της φιλοσοφίας του Αρίστιππου. Ηδόνη ως ύψιστο αγαθό πλήν όμως εξευγενισμένη από την εξαγνιστική επίδραση της παιδείας..
Ιδίως η δηλωσή του για την σχέση του με την εταίρα, είναι και το σημείο που ειλικρίνα με κατασκλάβωσε..

Κώστας

Ψονθομφανήχ είπε...

Θα τον είχες εκτιμήσει ακόμα περισσότερο αν δεν είχα ξεχάσει να γράψω πως αυτό είπε το "ν' αρπάζεις την κάθε στιγμή και να τη χαίρεσαι, γιατί μόνο η στιγμή μάς ανήκει"...

Άθη είπε...

Ε,εμ ναί μ'αρέσει ξέρεις καλό μου..που..έχεις πιάσει αυτό το..διάλογο..περί αρχαίας Ελλάδας πολεμιστών,φιλοσόφων...ε,ελπίζω να τελιώσει μετά από πολάαα ποστάκια..χιιιιιχιιιιχιιιιι!ε,ο Αρίστιπος λοιπόν...(με το ωραίο όνομα)..ε,αυτός ωραία τα έλεγε...πολύυ ωραία για την ακρίβεια κι έτσι πρέπει να ζεί ο άνθρωπος απαλλαγμένος από όποιαδήποτε 'δουλική σχέση'με ότιδήποτε υλικό ακόμη και με το αντικείμενο το έρωτά του,ή του πόθου του ίσως?....τι ωραία που θα ήταν εάν οι άνθρωποι έκαναν αυτά που λέει εδώ ο Αρίστιπος...αλλά θα'ταν πραγματικά ωραία?...ερώτημα...απορία ψάλτου βήξ που λένε...γιατί...όσο και αν δ εν το θέλουμε κι όσο κι αν προσπαθήσουμε ε,δεν θα πρέπει πιστέυω να ξεχνάμε ότι είμαστε πλασμένοι από..πυλό?οκ?(με βάση τη μετέπειτα χριστιανική,και ορθόδοξη θεωρία)και ΟΧΙ από ατσάλι..κι ως όντα πλασμένα από..πυλό?ε,έχουμε και πολλές αδυναμίες,επιθυμίες,πάθη κι πολλές φορές αυτά μας νικούν και μας γονατίζουν όσο κι αν προσπαθούμε ΔΕΝ είναι έυκολο,να έρθουμε αντιμέτωποι μαζί τους..ή εάν έρθουμε θα μας νικήσουν...) όμως θα ήταν ωραία,εάν είμασταν έτσι όπως μας περιγράφει εδώ ο Αρίστιπος?να μ η μας αγγίζει τίποτε (στην ψυχή)να ΜΗΝ υποτασσόμαστε όπως λέει στις υδονές? μη λίγα λόγια να είμασταν αναίσθητοι?σαν τα ρομπότ?..κάτι τέτοιο..ε,είναι δύσκολο όσο κι αν θες να το κάνεις...αλλά και από την άλλη αναρωτιέμαι τι θα'λεγε αν ζούσε σήμερα ο Αρίστιπος κι έβλεπε το χάλι των ανθρώπων? που ζουν όχι απλώς υποταγμένοι στις πάσης φύσεως ηδονές?(που πολλέεες από αυτές μπορεί να είναι συχνά και ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ καταστροφικές γι'αυτούς?) αλλά που έχουν γίνει δούλοι των ηδονών?των όποιωνδήποτε ηδονών λέμε τώρα..οκ? και κυρίως των υλικών άχρηστων στο μεγαλύτερο μέρος τους αγαθών? που η ζωή τους έχει γίνει τόσο 'υλική' ή καλύτερα υπέρκαταναλωτική? που δ εν παίρνει άλλο? και που αδιαφορούν πλήρως για ότιδήποτε πνευματικό? αλλά και περισσότερο του χρήματος?που είναι ικανοί ακόμη και να σκωτόσουν γι'αυτό?...μάλλον πιστέυω θα έφριτε και δ εν θα του άρεσε καθόλου μα καθόλου όμως?αυτό που θα έβλεπε αν ζούσε σήμερα...που απέχει εκατοντάδες χιλιόμετρα από αυτό που φιλοσόφησε και δίδαξε αυτός πρίν από χιλιάδες χρόνια....και με τα δίκια του φυσικά θα είχε, πολύυ δίκιο να μην του αρέσει και καθόλου...

Ψονθομφανήχ είπε...

Αθούλα, αν εξαιρέσεις την τεχνολογία, λίγες είναι οι διαφορές της εποχής μας με εκείνης του Σωκράτη και των μαθητών του.

Λοιπόν, αν μας φαίνεται κομμάτι δύσκολο να κυριαρχήσουμε στα πάθη μας ή να τα ξεριζώσουμε, υπάρχει και μια άλλη εναλλακτική λύση.
Μας τη λέει ένας Κύπριος φιλόσοφος, διακεκριμμένος μεθητής της Ακαδημίας του Πλάτωνος.
Λεγόταν Κράντωρ και συνιστούσε απλά τον μετριασμό των παθών μας.

Και ταξινομούσε τα "αγαθά" με την εξής σειρά: αρετή-υγεία-ηδονή-πλούτη.

Γλυκιά Αθούλα, το ταξίδι μας στην εποχή του 4ου αιώνα μ.Χ. και πίσω δεν ξεκίνησε καν.
Και δεν μας φτάνουν ούτε τρεις ζωές...
Γιατί δεν είναι μόνο οι Έλληνες φιλόσοφοι.
Είναι Ρωμαίοι, Πέρσες, Ινδοί, Κινέζοι... ουουου

Άθη είπε...

Εε,έχουμε μέλλον ακόμη ε? γιούυυπιιιιιιιιιιιιιιιιιιι!πολύ χαίρομαι γι'αυτό....καλημέρες...

Ψονθομφανήχ είπε...

ε ναι... επειδή εσείς βαριέστε να διαβάζετε, αφήστε εμένα να μασουλάω τα ράφια των βιβλιοθηκών, να σας γράφω το ρεζουμέ σε 10 αράδες κι εσείς άκοπα, με ένα απλό κλικ, να ρουφάτε το νέκταρ!

Αλλά να ξέρεις Αθούλα πως τα πολύ βαθιά νοήματα τα κρατάω για το στενό κύκλο μαθητών μου.
Κι αυτά μόνο με προφορική διδασκαλία μεταδίδονται...

Όπως έκανε ο Βούδας, ο Σωκράτης, ο Ιησούς...

Άθη είπε...

Ααα,έτσι ε?...με προφορική διδασκαλία? εεε,εχμ ναί..πάντα μου άρεσε η...προφορική διδασκαλία...ακόμη και στο πανεπιστήμιο...σιχαινόμουν φρικτά τους καθηγητές που γέμιζαν πίνακες ολόκληρους με εκατοντάδες άπειρες,άχρηστες μαλακίες...που στην ουσία ήταν...'πολύ κακό για το τίποτε....'...κι εμένα μου αρέσει η προφορική διδασκαλία καλύτερα και ως δυσλεξική γάρ...αλλά θεωρώ ότι η προφορική διδασκαλία έχει πως να το πώ...μια...μεγαλύτερη..'αμεσότητα' έρχεσαι πιο κοντά,με τον...'δάσκαλο'....έτσι δεν είναι καλό μου?...πάντως έχεις δίκιο...χαααχααααααχαααααααχααχαα! άλλο να το βλέπεις γραμμένο κάπου κάτι,κι άλλο...να κάτσει να στο πεί ο ίδιος ο...δάσκαλος με τον τρόπο του...καλημέρες....

Ψονθομφανήχ είπε...

Η προφορική διδασκαλία, κυρίως όταν πρόκειται για φιλοσοφικά και θρησκευτικά ζητήματα, έχει κι ένα επιπλέον πλεονέκτημα: αφήνει ελεύθερο τον ακροατή να συγκρατήσει ό,τι αυτό κρίνει ουσιώδες και απαραίτητο. Ενδεχομένως προσαρμόζοντας τη διδασκαλία στο δικό του νοητικό επίπεδο.

Παράδειγμα: ο Πλάτων και ο Ξενοφών ήταν μαθητές του Σωκράτη. Αλλά η εικόνα που μας παρουσιάζουν στα έργα τους για τον ίδιο δάσκαλο είναι εντελώς διαφορετικές...

Μαρία είπε...

Η Άθη θέλει εντατικά και ιδιαίτερα μαθήματα

Ψονθομφανήχ είπε...

Η Αθούλα είναι ξεσχολισμένη, δεν έχει ανάγκη ιδιαιτέρων!