Παρασκευή 9 Μαΐου 2014

Πόσο σοφοί ήταν οι λεγόμενοι "αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι"; (Β’ - Αναξίμανδρος)

Ήταν κι αυτός απ’ τη Μίλητο, και μάλιστα μαθητής του Θαλή.
Κατά τη γνώμη του, αρχή των πάντων δεν ήταν ένα συγκεκριμένο φυσικό στοιχείο (π.χ. το νερό), αλλά κάτι το ακαθόριστο και αδιαμόρφωτο: το Άπειρο.
Το "Άπειρο" ίσως να μοιάζει λίγο με το "Χάος", την κοσμογονική αρχή του Ησίοδου, ίσως να πρόκειται για κάποιο ενεργειακό πεδίο, ίσως να είναι η λεπτοφυής ύλη, ίσως κάτι άλλο, κανείς δεν μπορεί να ξέρει τι ακριβώς είχε στο μυαλό του ο Αναξίμανδρος. Πάντως ήταν σίγουρα κάτι του υπερέβαινε τη διάκριση υλικού-άυλου.
Απ’ το Άπειρο προκύπτει το πρώτο "ζεύγος αντιθέτων", το θερμό-ψυχρό, που μέσω της "αιώνιας κίνησης", της λεγόμενης "δίνης", γεννά όλα τα υπόλοιπα ζεύγη αντιθέτων.
Στη σκέψη του Αναξίμανδρου κυριαρχεί η διαχρονική σύγκρουση των αντιθέτων, που προκαλούν την πολυπλοκότητα και την αλλαγή του κόσμου, αλλά εξασφαλίζουν και την ενότητά του. 
Μας θυμίζει πολύ το κινεζικό ζεύγος αντιθέτων "Γιν και Γιάνγκ". Μην ξεχνάμε πως τον 6ο π.Χ. τα παράλια της Ιωνίας ήταν το "μεγάλο παράθυρο" της Ανατολής προς τη Δύση. Από κει ξεκινούσαν κι εκεί κατέληγαν οι μεγάλοι εμπορικοί δρόμοι που έφταναν ως την Κίνα και την Ινδία. Και, φυσικά, τα εμπορεύματα δεν κυκλοφορούσαν μόνα τους. Τα συνόδευαν άνθρωποι, που κουβαλούσαν ιδέες, γνώσεις, φιλοσοφίες, θρησκείες...
Πάντως, ο αρχαίος σοφός άφησε πολλά αναπάντητα ερωτήματα:
- Πώς από το Άπειρο προκύπτει το πρώτο ζεύγος αντιθέτων?
- Πώς από τη σύγκρουση των αντιθέτων προκύπτει η γέννηση και φθορά των υλικών όντων?
Ο Αναξίμανδρος χαρακτηρίζει το Άπειρον "θείον". Δηλαδή, εκ των πραγμάτων, του αποδίδει θεϊκή υπόσταση, έστω και πολύ διαφορετική απ’ την παραδοσιακή μυθική θρησκευτικότητα.
Το θείον-Άπειρον είναι ο οδηγός-κυβερνήτης-προστάτης των όντων. Του αποδίδει όλες εκείνες τις ιδιότητες που θα αποδώσουν αργότερα στο δικό τους Θεό οι Χριστιανοί θεολόγοι: Το Άπειρον είναι πηγή και αποδέκτης όλων των φθαρτών, είναι αιώνιο, χωρίς αρχή και τέλος, ανεξάντλητο, απεριόριστο, άναρχο, αγέννητο, άφθαρτο, αυτό που περιέχει και  περικλείει τα πάντα.
Ο Αναξίμανδρος, εκτός από κάποιες πετυχημένες επιστημονικές παρατηρήσεις, έκανε και ορισμένα σοβαρά λάθη.
Ενώ έβλεπε πως τα πλησιέστερα στη γη ουράνια σώματα, ο ήλιος και η σελήνη, είχαν σχήμα σφαιρικό, εκείνος θεώρησε πως το σχήμα της γης ήταν κυλινδρικό και πως οι άνθρωποι κατοικούν στο επάνω επίπεδο μέρος της.
Προφανώς γιατί αν η γη ήταν σφαιρική, τότε όλα όσα βρίσκονταν στην επιφάνειά της θα έπρεπε να γλυστρίσουν και να πέσουν στο χάος του σύμπαντος.
Αγνοούσε, βλέπετε, τη δύναμη της βαρύτητας...

8 σχόλια:

Ασυλλόγιστη είπε...

Μπα, άνοιξες φροντιστήριο?

Χρόνια σε περιμένω είπε...

Μπλιάχ, βαρέθηκα

Ανώνυμος είπε...

Μην σε απογοητεύουν διάφοροι σχολιαστές.

Σωστή η σκέψη σου για την ανταλλαγή γνώσεων. Θυμίζει και τον έμπορο που έφτιαξε μια θρησκεία παίρνοντας στοιχεία απο αλλες.

Π

Ψονθομφανήχ είπε...

Θράκα, τα Σποράκια είναι λίγο αντιδραστικά αλλά θα τους κληρονομίσω το μπλογκί μου!
Είναι μεγάλες τσαπερδόνες...

Ψονθομφανήχ είπε...

Πάνο, σόρυ, σε μπέρδεψα με τον ιστολόγο Θράκα!
Εσύ είσαι αναγνώστης και σχολιαστής του, όχι ο ίδιος...
Έτσι δεν είναι;

Ανώνυμος είπε...

Καλημέρα,

είμαι νέος (αναγνώστης του) τον γνώρισα σε δράσεις για την δημοκρατία και μετα ειδα και το "μπλοκγι" του. (δεν εχω συγγένεια).

Ο λόγος που ρωτάς ειναι μπας και δεν το έπιασα ?

Π

Ψονθομφανήχ είπε...

Στην αρχή σάς ταύτισα, αλλά τώρα ξεκαθάρισαν τα πράγματα.
Ώστε υπάρχουν και "δράσεις για τη δημοκρατία"?
Για στείλε ενημέρωση...

Ανώνυμος είπε...

Πάντως χάρηκα για την γνωριμία, δεν έχω συναντήσει άλλον σαν εσένα. Συνήθως με τύπους που δεν συμφωνώ σε πολλά μαζί τους δεν υπάρχει ''χημεία'' ώστε να μπορέσει να γίνει συζήτηση.
Όμως με εσένα μου έκανε εντύπωση που ανταλλάξαμε τόσες κουβέντες.

Μπήκα στο μπλόκι σου να πάρω σκέψεις και στοιχεία που δεν είχα (να γίνω καλύτερος άνθρωπος?)

Π