"Ημερολόγιο λιποταξίας" (140 - Στα στρατιωτικά νεκροταφεία του Ελ Αλαμέιν)

Λέγαμε τις προάλλες για τη μάχη του Ελ Αλαμέιν. Νομίζω πως δεν επιτρέπεται στον ξένο επισκέπτη να περάσει από τούτα τα μέρη και να μην περιηγηθεί τα τεράστια στρατιωτικά νεκροταφεία.

Το γερμανικό, σαν γοτθικό κάστρο αντίκρυ στην απεραντοσύνη της θάλασσας, με τους αυστηρούς όγκους από πέτρα και γρανίτη, μοιάζει αταίριαστο με την ησυχία της ερήμου.

Στην κόκκινη πέτρα ατέλειωτοι κατάλογοι με χαραγμένα τα ονόματα των χαμένων πολεμιστών. Κοντά στην είσοδο, ένα μικρό μακρόστενο καμαράκι, σαν παρεκκλήσι. Στους τοίχους αμέτρητα χάρτινα στεφάνια με μικρά καρφιτσωμένα σημειώματα. Ίσως προσευχές, ίσως μηνύματα. Γραμμένα στα γερμανικά...

Απ’ τη μεριά της θάλασσας βρίσκεται και το ιταλικό νεκροταφείο. Μνημείο εντυπωσιακό, από λευκό μάρμαρο, δένει περισσότερο με το τοπίο. 

Μια τεράστια θολωτή αίθουσα, μοιάζει με καθεδρικό ναό, αλλά είναι οστεοφυλάκιο. Χιλιάδες οι εντοιχισμένες επιτύμβιες πλάκες, φτάνουν μέχρι το πάτωμα.

Το συμμαχικό νεκροταφείο είναι πλησιέστερα στο χωριό και προς την πλευρά της ερήμου. Όλα εδώ είναι πιο ανθρώπινα. Υπάρχουν κανονικοί τάφοι γιατί οι νικητές πρόλαβαν να θάψουν τους νεκρούς τους. 

Οι ηττημένοι έμειναν άταφοι για πολλά χρόνια. Ήρθαν ειδικές επιτροπές που μάζεψαν τα κόκαλα απ’ όλη την έρημο. Πολύ μακάβριο αλλά και επικίνδυνο έργο. Κάποιοι μας πληροφορούν πως στα απόμακρα σημεία της ερήμου υπάρχουν ακόμα ενεργά ναρκοπέδια...

Και στα τρία νεκροταφεία υπήρχαν χωριστοί τάφοι για τους μουσουλμάνους. Οι Ιταλοί είχαν μαζί τους πολλούς Λίβυους. Αλλά κι οι Σύμμαχοι είχαν τους δικούς τους μουσουλμάνους που πολεμούσαν με κόκκινα φεσάκια!

Στο Συμμαχικό νεκροταφείο πολλοί τάφοι είχαν στην πέτρα χαραγμένο το άστρο του Δαβίδ. Φαντάζομαι πως δεν θα υπάρχει κάτι ανάλογο στο γερμανικό...