Γιατί είμαι (ή δεν είμαι) Μαρξιστής! (ΙΖ’ - Ο Σταλινισμός)

Η "ζωντανή Αριστερά", κι όχι κάποιο "ζόμπι", πρέπει να βρίσκεται διαρκώς σε φάση θαρραλέας αυτοκριτικής και ειλικρινούς αναστοχασμού. 
Έχει συνείδηση των θεωρητικών και ιδεολογικών της ανεπαρκειών, παλεύει για το διανοητικό ανέβασμα των ανθρώπων και αποφεύγει τις ρητορικά αυτάρεσκες διακηρύξεις...

Ο ίδιος ο Μαρξ δεν προσδιόρισε τι ακριβώς είναι "κομμουνισμός", πέρα απ’ τη γενική διατύπωση της κοινωνικοποίησης των μέσων παραγωγής". Έτσι, άφησε ανοιχτό το πεδίο για περαιτέρω εξειδίκευση και επικαιροποίησή του. 
Γιατί κομμουνισμός δεν είναι μόνο το θετικό ξεπέρασμα της ιδιωτικής ιδιοκτησίας. Είναι μια συνολική  επιστροφή του ανθρώπου στον εαυτό του. Δεν είναι ένας απλός σκοπός ούτε εξαντλείται στην κατάληψη της εξουσίας. Είναι το μέσο για τη δημιουργία μιας νέας και εξανθρωπισμένης κοινωνίας, ένα νέο σύστημα σχέσεων, ένα, ας το πούμε, "νέο κοινωνικό συμβόλαιο".

Το "βαρύ πυροβολικό" της αστικής αντι-κομμουνιστικής προπαγάνδας είναι ο περιβόητος "σταλινισμός". Πρόκειται για έναν όρο κατά βάση λανθασμένο και παραπλανητικό. Γιατί ο "σταλινισμός", με τα χαρακτηριστικά που τον συνδέει η αστική προπαγάνδα, είναι ένα φαινόμενο γενικευμένο και διαχρονικό. Δεν αφορά αποκλειστικά ούτε μια χώρα, ούτε ένα σύστημα ούτε έναν πολιτικό ηγέτη. 
Ειδικά για τον σοσιαλισμό, ο "σταλινισμός" είναι η απόλυτη άρνηση και καταρράκωσή του. Φαινόμενα όπως η προσωπολατρία, τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, οι διώξεις των πολιτικών αντιπάλων, ο δεσποτισμός, η εσωτερική τρομοκρατία, η θρησκειοποίηση ιδεολογιών κ.λπ. δεν είναι πατέντες του Στάλιν. Τα γκούλαγκ τα καθιέρωσαν οι Τσάροι. Και τι είναι το αμερικάνικο Γκουαντάναμο, αν όχι ένα "σύγχρονο γκούλαγκ"?

Ο σοσιαλισμός είχε την "ατυχία" να πρωτοεφαρμοστεί σε μια "ακατάλληλη" χώρα, τη Ρωσία, και κάτω από ιδιάζουσες ιστορικές συνθήκες. Σε μια κοινωνία υπανάπτυκτη, αμόρφωτη, θρησκόληπτη, αγροτική, που δεν είχε γνωρίσει Αναγέννηση και Διαφωτισμό. 
Αν προσθέσουμε τους δύο παγκόσμιους πολέμους, τον εμφύλιο πόλεμο μέχρι και το 1921, τις ωμές επεμβάσεις δεκάδων ξένων κρατών (μεταξύ των οποίων και της βενιζελικής Ελλάδος), κάπου κατανοούμε, χωρίς να δικαιολογούμε, τις εκτροπές του καθεστώτος.