Δευτέρα 4 Ιανουαρίου 2016

"Ημερολόγιο λιποταξίας" (74) - Ο Χατζή Μπεκτάς αγκαλιά με τον Άι Γιάννη το Ρώσσο!

Στη διαδρομή από Καισάρεια προς Άγκυρα δεν πρέπει να παραλείψω να επισκεφτώ δυο σημαντικά θρησκευτικά προσκυνήματα.
Στο ένα, λίγο πριν το Κίρσεχιρ (τον Μόκισσο της ρωμαϊκής περιόδου), είναι ο τάφος ("τουρμπές") του μεγάλου σεΐχη Χατζή Μπεκτάς που τον 14ο αιώνα ίδρυσε το ονομαστό τάγμα των μπεκτασήδων δερβίσηδων.
Αυτοί οι δερβίσηδες είχαν πνεύμα φιλελεύθερο, ανεκτικό και δύσκολα τους ξεχώριζες απ’ τους χριστιανούς ασκητές.
Όμως ο Κεμάλ έκλεισε τα μουσουλμάνικα μοναστήρια κι οι Μπεκτασήδες δερβίσηδες έψαξαν καταφύγιο στις Ινδίες, στην Αίγυπτο και στην Αλβανία...
Η δεύτερη υποχρεωτική επίσκεψη είναι στους αγιασμένους βράχους της Καππαδοκίας. Ο ταξιδιώτης μαγεύεται απ’ το τοπίο. Λαγκάδια, πλαγιές, πατώματα, φαράγγια και παντού βράχοι κάθε σχήματος και μεγέθους...
Τούτη η μαγεία έχει ηφαιστειακή προέλευση. Κάποτε ήταν ένας ενιαίος χώρος. Αλλά με τις βροχές και τους ανέμους το ηφαιστειογενές έδαφος διαβρώθηκε, καταγκρεμνήστηκε και κατατεμαχήθηκε με αποτέλεσμα αυτή τη φαντασμαγορία που αντικρίζουμε σήμερα.
Ο Χριστιανισμός στην Καππαδοκία διαδόθηκε πολύ γρήγορα. Αναχωρητές απ’ όλη τη Μικρασία άρχισαν να συρρέουν και να καταλαμβάνουν τις αρχαίες εγκαταλελειμμένες κατοικίες και τους άδειους τάφους. Σταδιακά τα μεταμόρφωσαν και έσκαψαν στο μαλακό πέτρωμα πολλές εκκλησιές και μοναστήρια.
Οι αγιογραφίες που σώζονται στους τοίχους είναι χαρακτηριστικά δείγματα λαϊκής τέχνης. Ξεχειλίζουν απ’ το συναίσθημα της ευσέβειας αλλά υστερούν σε τεχνοτροπία.
Στο βάθος μιας λαγκαδιάς, στις πλαγιές των λόφων, σκαρφαλωμένο πάνω σε κατάξερους βράχους είν’ το Προκόπι. Εδώ βρισκόταν ο περίφημος ναός του Ιωάννη του Ρώσσου, που καταστράφηκε μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών.
Οι Προκοπιανοί μετέφεραν στην Ελλάδα το σκήνωμα του Αγίου και το εγκατέστησαν στο Αχμέτ Αγά της Εύβοιας, που το μετονόμασαν σε "Προκόπι"...

Δεν υπάρχουν σχόλια: