Πέμπτη 18 Ιανουαρίου 2018

Γιατί είμαι (ή δεν είμαι) Μαρξιστής! (ΙΕ’ - Οικονομισμός ή Ουμανισμός;)

Επικρατεί γενικά η άποψη πως ο μαρξισμός έχει μια μονομανία με την οικονομία. Πως είναι ένας μονοσήμαντος "οικονομισμός" που υπερτιμά τις αλλαγές των οικονομικών συνθηκών και υποτιμά το ανθρώπινο στοιχείο.
Δεν αμφιβάλλω πως η πρακτική εφαρμογή του μαρξισμού, όπως και όπου έγινε, τον κατάντησε ένα απλό οικονομικό σύστημα. Αλλά αυτό δεν είναι κάτι καινούργιο. 
Ο ίδιος ο Ένγκελς το είχε επισημάνει απ’ το 1890, κάνοντας και τη σχετική αυτοκριτική, αποδίδοντάς το στην τότε κοινωνική και πολιτική συγκυρία. Όταν οι ιδεαλιστές-αντίπαλοι της υλιστικής θεωρίας αρνούνταν το ρόλο των οικονομικών συνθηκών, οι Μαρξ και Ένγκελς ήταν λογικό να δώσουν μεγαλύτερη έμφαση και βαρύτητα στον οικονομικό παράγοντα...
Στην πραγματικότητα, ο μαρξισμός είναι ουμανιστικός. Η οικονομία είναι μέσο κι όχι αυτοσκοπός. Βασική στόχευση παραμένει ο άνθρωπος. Η πρακτική του καθημερινότητα κι η αλλαγή στην ποιότητα της ζωής του.
Π.χ., στο βιβλίο του Ένγκελς "Η καταγωγή της οικογένειας", αναλύεται με σαφήνεια η ιστορική υποδούλωση της γυναίκας και προτείνονται λύσεις για το απαράδεκτο φαινόμενο.
Ο Μαρξ, επίσης, ασχολήθηκε εκτεταμένα με την αλλοτρίωση και την υπέρβασή της, όχι μόνο από φιλοσοφική αλλά κυρίως πρακτική σκοπιά. 
Και μην ξεχνάμε την παροιμιώδη φράση του πως σκοπός του φιλοσόφου δεν είναι να ερμηνεύει αλλά να αλλάζει τον κόσμος...

Δεν υπάρχουν σχόλια: