Ο χριστιανικός μοναχισμός ήταν η αντίδραση των ζηλωτών πιστών στον εκφυλισμό της εκκοσμίκευσης και κρατικοποίησης της Εκκλησίας τους.
Κάτι αντίστοιχο συνέβη και στο Ισλάμ. Οι μουσουλμάνοι ασκητές (Σούφι, απ’ το λιτό μάλλινο ρούχο που φορούσαν) ήταν η απάντηση στην ηθική χαλάρωση των Χαλιφών της Δαμασκού και της Βαγδάτης.
Λέγονταν και "δερβίσηδες" ή "φακίρηδες", δηλαδή περιπλανώμενοι ζητιάνοι. Περιφρονούσαν συνειδητά κάθε δόξα, πλούτο και καλοπέραση.
Αρνιόντουσαν τα θεολογικά δόγματα, τη θρησκευτική τυπολατρία, κι έκαναν την υπέρβαση, επιλέγοντας τον δρόμο της προσωπικής αναζήτησης και ένωσης με τον Θεό. Ήταν το μυστικιστικό ρεύμα του Ισλάμ.
Για τους παραδοσιακούς μουσουλμάνους οι Σούφι ήταν σκανδαλοποιοί! Αντί να αισθάνονται ρίγος και δέος έναντι του απρόσιτου Θεού, εκείνοι φιλοδοξούσαν να σταθούν ενώπιον ενωπίον Του, να ενωθούν μαζί του και να χαθούν στους κόλπους του...
Λίκνο του Σουφισμού ήταν η Συρία, μια χώρα με έντονη την πυθαγόρεια και νεοπλατωνική παράδοση. Όπου γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη κι ο χριστιανικός ασκητισμός, που δύσκολα μπορεί κανείς να τον διακρίνει απ’ τον σουφικό.
Μουσουλμάνοι και χριστιανοί ασκητές φλέγονται απ’ τον ίδιο "θείο έρωτα", περιγράφουν τη σχέση τους με τον Θεό χρησιμοποιώντας τολμηρές ερωτικές αλληγορίες, έρχονται συχνά σε έκσταση και βιώνουν υπερκόσμιες εμπειρίες.
Πολλοί δερβίσηδες επιδόθηκαν και στην πυροβασία, την κατάποση γυαλιών, την τιθάσευση φιδιών και ένα σορό άλλες παράδοξες καταστάσεις που μοιάζουν αρκετά με όσα κάνουν οι γιόγκι στην Ινδία.
Η αγαμία δεν θεωρείται υποχρεωτική, αλλά η απόλυτη υπακοή στον "γέροντα"-επικεφαλής της αδελφότητας είναι αδιαπραγμάτευτη.
Τον 19ο αιώνα τα σούφικα μοναχικά τάγματα βρέθηκαν σε κατάσταση πλήρους παρακμής. Στους κόλπους τους κυριαρχούσε η αμάθεια, δεισιδαιμονία και μαγεία, σε μια εποχή όπου η επιστήμη κι ο ορθολογισμός έρχονταν με ένταση στο προσκήνιο.
Το 1925 ο Κεμάλ διέλυσε τους τεκέδες (ιερούς ναούς των δερβίσηδων) καθώς και τα τάγματά τους. Πολλοί αναγκάστηκαν να μεταναστεύσουν στην Αίγυπτο και στην Αλβανία, όπου κι εκεί απαγορεύτηκαν το 1945 απ’ το κομμουνιστικό καθεστώς του Χότζα...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου