Δευτέρα 19 Ιουνίου 2023

Κώστας Καρυωτάκης: ο ποιητής της μελαγχολίας (Β')

 

Προσωπικά είμαι πολύ επιφυλακτικός με τους ποιητές, και γενικά τους ανθρώπους, που υπερπροβάλλουν τη μελαγχολία τους. Αν δεν μιλάμε για κατάσταση παθολογική, που χρήζει ιατρικής φροντίδας, η έντονα προβαλλόμενη μελαγχολία συχνά κρύβει μεγάλη δηθενιά.
Διαβάζοντας τον βίο του Καρυωτάκη, ειλικρινά δεν διακρίνω κάτι συγκεκριμένο που να μπορεί να τον οδηγήσει στην απελπισία. Ήταν λέει δημόσιος υπάλληλος και έκανε μια βαρετή και γραφειοκρατική εργασία. Ωραία. Και ποιος τον εμπόδισε να γίνει τσοπάνης, να δουλεύει μέρα-νύχτα, ή γεωργός να σκάβει τη γη από την ανατολή ως τη δύση;
Διαβάζω στα ποιήματά του για "χαμούς της νιότης" και "απέραντη πίκρα". Γράφει πως δεν βρίσκει πουθενά χαρά, η ζωή του φεύγει χωρίς καμία ικανοποίηση, γενικά τα βλέπει όλα μαύρα.
 Όμως, η ευτυχία και η δυστυχία είναι σε μεγάλο βαθμό απόφαση. Εξαρτάται από το πού εστιάζεις. Όταν πείθεις τον εαυτό σου πως όλα γύρω σου είναι εχθρικά, όταν αρχίζεις να φοβάσαι ως και τον ίσκιο σου και νιώθεις σαν κυνηγημένο αγρίμι, τότε κάπου έχασες τις ισορροπίες σου. 
Ο Καρυωτάκης μου θυμίζει ένα παραχαϊδεμένο παιδί που νομίζει πως η ζωή του χρωστάει τα πάντα. Κι αφού δεν του τα δίνει απλόχερα, αυτός έπρεπε να βυθιστεί στο απόλυτο χάος της απελπισίας. 
Βλέπει ένα υπέροχο ηλιοβασίλεμα και στο μυαλό του φέρνει μόνο τη ζωή που χάνεται και πάει! Έλεος ρε φιλαράκο...

6 σχόλια:

Γιάννης Νικολουδάκης είπε...

Αλήθεια είναι... Κι εγώ δεν τον πολυπήγαινα παρότι φύσει μελαγχολικός.. Δεν έχει μια πρόταση να κομίσει, κάτι παραγωγικό, μόνο μιζέρια!!

Ψονθομφανήχ είπε...

Άσε που δυσφήμισε στους αιώνες την Πρέβεζα!

Ε.Φ. είπε...

Αντιγράφω το δικό σου σχόλιο από 15 Ιουνίου 2023 στις 11:37 μ.μ.:
"η ποίηση, για να είναι ποίηση, οφείλει να είναι αντισυστημική και αντισυμβατική...".
Μπορείς να βρεις ένα ποίημα του που δεν είναι αντισυστημικό και αντισυμβατικό, άρα επαναστατικό? Εκείνος που έχει "βυθιστεί στο απόλυτο χάος της απελπισίας", ή "φοβάται ως και τον ίσκιο του" δεν μπορεί να γράψει έτσι ελεύθερα, με τόσες δυνατές διαχρονικές αλήθειες που μαστιγώνουν κάθε συμβιβασμό. Θα είχε ήδη βυθιστεί στο απόλυτο χάος της απελπισίας πριν προλάβει να γράψει. Ο Καρυωτάκης φαίνεται πως αυτοκτόνησε συνειδητά, ελεύθερα και αυτόβουλα, πράξη επίσης επαναστατική και αντισυμβατική. Γιατί όμως? Γιατί πολύ απλά έτσι ήθελε, γιατί πιθανόν δεν γούσταρε άλλο να ζει. Γιατί ίσως ήθελε να πεθάνει με τον δικό του τρόπο, δεδομένου ότι δηλώνει στο σημείωμα της αυτοκτονίας του: "Ήμουν άρρωστος". Είχε ήδη απαλλαγή από το στρατό για λόγους υγείας και πριν το τέλος διαγνώστηκε με σύφιλη, ασθένεια ανίατη εκείνη την εποχή. Δεν νομίζω πως θα πρέπει να μας απασχολεί τόσο η προσωπική ζωή του, αλλά το διαχρονικό έργο του.

Ψονθομφανήχ είπε...

Κάποιοι συνέκριναν την αυτοκτονία Καρυωτάκη με την αυτοκτονία των Ιαπώνων σαμουράι. Τη θεώρησαν μια πράξη αξιοπρέπειας και τιμής...

Ε.Φ. είπε...

Όλο και κάτι θα υπάρχει για να συγκριθεί, δεδομένου ότι και στις δυο περιπτώσεις υπάρχει το κοινό στοιχείο της... αυτοκτονίας.

Ανώνυμος είπε...

"Κατάθλιψη είναι η ανικανότητα σύλληψης κάποιου μέλλοντος. Έτσι, το να αμπελοφιλοσοφεί κάποιος, δεν είναι παρά ένας τρόπος να δικαιολογήσει την κατάθλιψη... που δεν είναι άλλο, από τη μελαγχολία όλων εκείνων των τελειωμένων πραγμάτων .”
https://www.capital.gr/me-apopsi/3722343/se-baria-politiki-katathlipsi/