Μπαίνοντας στην Τραπεζούντα, όπως και να το κάνεις, ένα δέος θα το νιώσεις.
Είν’ η ένδοξη πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας των Κομνηνών, το μεγάλο μαυροθαλασσίτικο λιμάνι, η βόρεια είσοδος της Περσίας, με τα πολυδοξασμένα μοναστήρια, τα φοβερά τείχη, τους κατάφυτους λόφους, τις λόγχες των μιναρέδων...
Στην ακμή της η πόλη ήταν ζωσμένη με τρεις σειρές κάστρα. Κατά καιρούς, Γότθοι, Γεωργιανοί, Σελτζούκοι και Τουρκομάνοι έφαγαν τα μούτρα τους πάνω σ’ αυτό το φρουριακό συγκρότημα.
Μητροπολιτικός ναός ήταν η Παναγία η Χρυσοκέφαλη. Εδώ γινόταν οι στέψεις, ενθρονίσεις και ταφές Αυτοκρατόρων και Μητροπολιτών. Εδώ και κάθε επίσημη τελετή, με τη δέουσα βυζαντινή λαμπρότητα.
Πολιούχος όμως άγιος ήταν ο Ευγένιος. Η ίδια η Παναγία τον όρισε, αναγνωρίζοντας τη δύναμή του και παραπέμποντας σε αυτόν τους ασθενείς που προσέτρεχαν στη χάρη της! Κάπως γραφειοκρατικό ακούγεται αλλά είναι πέρα για πέρα αληθινό...
Στο ναό του Αγίου Ευγενίου έκανε ο Βασίλειος ο Βουλγαροκτόνος το δεύτερο απ’ τα μεγάλα προσκυνήματά του. Το πρώτο το έκανε στην Αθήνα, στο ναό της Παναγίας της Αθηνιώτισσας, δηλαδή στον Παρθενώνα, μετά τη νίκη του κατά του Βούλγαρου τσάρου Συμεών.
Και στην Τραπεζούντα έκανε το δεύτερο προσκύνημα όταν διέλυσε το κράτος των Χαζάρων και εδραίωσε τη ρωμαϊκή κυριαρχία στην Κριμαία...
Στο τζαμί του Χατουνιέ βρίσκεται ένα παράξενο μαυσωλείο: της σουλτάνας Μαρίας Γκιούλ Μπαχάρ!
Σύμφωνα με την παράδοση, το 1461, καθώς ο Μωάμεθ ο Πορθητής πήγαινε ν’ αλώσει την Τραπεζούντα, πέρασε έξω από ένα μικρό χωριό, τα Λιβερά.
Εκεί έβοσκε ανέμελα τα προβατάκια της η πανέμορφη κόρη του παπά, Μαρία.
Σε μια κρήνη σταματά κουρασμένος ο Μωάμεθ, βλέπει την κοράσα και της ζητά να του γεμίσει νερό το χρυσό ποτήρι του. Του το φέρνει η μικρή, αλλά είχε μέσα στο νερό το ένα δάχτυλό της. Το χύνει ο Μωάμεθ και τη διατάζει να του το ξαναγεμίσει. Εκείνη τον υπακούει αλλά και πάλι βλέπει μέσα στο νερό λάσπη! Άστραψε και βρόντηξε ο σουλτάνος, αλλά η απάντηση της παπαδοκόρης ήταν αφοπλιστική:
"Μεγάλε αφέντη ήσασταν πολύ ιδρωμένος κι αν πίνατε αμέσως το παγωμένο νερό σίγουρα θ’ αρρωσταίνατε. Τώρα όμως που πέρασε αρκετή ώρα και δεν κινδυνεύετε, θα σας φέρω καθαρό νερό!"...
Το εκτίμησε πολύ αυτό ο Μωάμεθ, πήρε μαζί του τη Μαρία στην Πόλη με μεγάλες τιμές, την ονόμασε Γκιούλ Μπαχάρ, δηλαδή "ανοιξιάτικο τριαντάφυλλο", και την έκανε γυναίκα του γιού του Βαγιαζήτ...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου